MAAT – muzeum w starej elektrowni w Lizbonie.
Elektrownia Tejo (nazwa jest rzeki Tag) ma ogromną wartość dziedzistwa kulturowego pod wieloma względami: architektonicznym, historycznym, społecznym i ekonomicznym. Do połowy XX wieku była elektrownią, która zakresem działania obejmowała Lizbonę i Dolinę Tagu. Miała ogromne znaczenie w modernizacji Lizbony. Jest unikatem w skali całego kraju (Portugalczycy twierdzą, że nawet w Europie). Budynek elektrowni jest jednym z najpiękniejszych przykładów architektury przemysłowej z pierwszej połowy XX wieku w Portugalii.
Pierwsze budynki Elektrowni Central Tejo zostały wybudowane w 1909 roku.
Były to proste budynki, które służyły do 1921 roku. Elektrownię stopniowo rozbudowywano w latach trzydziestych XX wieku, kotłownia elektrowni miała jedenaście kotłów niskociśnieniowych.
Maszynownia posiadała pięć agregatów prądotwórczych.
W latach 1924 – 1930 nastąpiła trzecia faza rozbudowy elektrowni.
W Elektrowni pracowało około pięciuset osób, które pracowały dzień i noc.
Najcięższe prace były przy spalaniu węgla w kotłowni i w „popielniczce”, gdzie pracownicy musieli znosić ekstremalnie wysokie temperatury, zapylenie i ogłuszający hałas.
W 1944 roku weszła w życie nowa ustawa o prawie elektryfikacyjnym, która nadała priorytet produkcji energii wodnej. W związku z budową pierwszej dużej elektrowni wodnej elektrownia Tejo zaczęła odgrywać drugorzędną rolę w produkcji energii. W 1951 roku stała się elektrownią rezerwową i działała nieprzerwanie do 1968 roku. Ostatni raz została uruchomiona w 1972 roku, kiedy zostały przerwane linie wysokiego napięcia łączące Lizbonę z elektrownią wodną Castelo de Bode. W 1975 roku nastąpiło oficjalne zamknięcie elektrowni Tejo.
W latach osiemdziesiątych powstał pomysł stworzenia w starej elektrowni miejsca związanego z kulturą, czyli muzeum. W 1990 roku muzeum otworzyło podwoje dla zwiedzających.
MAAT to Muzeum Architektury, Sztuki (Art) i Techniki przemysłowej oraz centrum wystawiennicze. Znajduje się w Belem nad rzeką Tag.
W muzeum zobaczyć można m.in. Sala do Experimentar, która jest podzielona na trzy sekcje. Pierwsza jest poświęcona źródłom energii,
druga naukowcom, którzy przyczynili się do postępu związanego z produkcją energii elektrycznej, a trzecia strefa to nauka/zabawa.
Oprócz kotłowni, maszynowni, komory skraplaczy, jest też pomieszczenie generatora, w którym można zobaczyć dwie z pięciu turbo alternatorów.
W tym pomieszczeniu jest również pokój dowodzenia, czyli miejsce sterowania generatorami.
W muzeum znajduje się również centrum dokumentacji, które obejmuje około 60 000 dokumentów obejmujących okres od 1848 roku do czasów współczesnych specjalizujących się w elektryczności, ale również i monografii z zakresu dziedzictwa kulturowego.
Źródła:
https://www.maat.pt/pt/exhibition/circuito-central-eletrica