Volubilis – antyczne miasto w Maghrebie.

W północnej części Maroko – niedaleko miasta Meknes znajduje się najcenniejszy archeologiczny skarb Maroko. To Volubilis antyczne miasto z czasów rzymskich. Jedno z najlepiej zachowanych i największych na świecie rzymskich osad (ruin).

Już w neolicie była tutaj osada. Później w tym miejscu założyli swoją osadę Kartagińczycy. Na miejscu kartagińskiej kolonii w ok. III w. p.n.e. powstało Volubilis. Było to jedno z najbogatszych i zarazem najważniejszych miast w tym rejonie.

Volubilis należało do królestwa Maurów. Szybko stało się przedmiotem pożądania Rzymu, który bardzo szybko położył na nim swoją łapę i w 45 r. n.e. utworzył na tych terenach cesarską prowincję Mauretania Tingitana. Dzięki temu, że Volubilis leży na bardzo żyznych ziemiach mogło dostarczać cesarstwu oliwki, owoce a co najważniejsze zboże. Dzięki temu szybko się bogaciło i zaczęło rywalizować ze stolicą prowincji Tingisem, dzisiejszym Tangerem.

Bogate miasto inwestowało w rozwój. Powstawały piękne domy z niesamowitymi mozaikami które do dzisiaj można podziwiać.

W II w. n.e. w Volubilis powstało wiele obiektów użyteczności publicznej – bazylika, świątynia kapitolińska i łuk triumfalny.

Łuk trimfalny to najbardziej widoczny element Volubilis.  Został wybudowany na cześć cesarza Karakalli i jego matki Julii. Niestety cesarz nie zdążył go zobaczyć, ponieważ jeszcze zanim ukończono budowę łuku cesarz wraz z matką zostali zamordowani.

Łuk Karakalli położony jest na samym końcu głównej ulicy, Decumanus Maximus. Na końcu ulicy znajduje się druga brama – o wiele mniej okazała. Po obu stronach ulicy można zobaczyć pozostałości domy bogatych mieszkańców Volubilis.

Bazylika służyła za siedzibę władz. Jest to jedna z najpiękniejszych bazylik rzymskich położonych na terenie Afryki. Pierwotnie miała dwie kondygnacje.

Zaraz za bazyliką stoją pozostałości po świątyni kapitolińskiej. Świątynia była poświęcona Jowiszowi, Junonie i Minerwie. W mieście znajdowało się jeszcze pięć innych świątyń.

Od III wieku rozpoczął się powolny upadek Volubilis. Najpierw Rzymianie stracili nad nim władzę, potem stracił znaczenie na rzecz Fezu, sporo mieszkańców zostało przesiedlonych do pobliskiego miasta Moulay Idriss (tutaj został pochowany Idris Ibn Abdallach uważany za założyciela Maroko). Dzieła dokończyło w XVIII wieku trzęsienie ziemi, a potem splądrowanie ruin przez marokańskich władców którzy potrzebowali budulca do budowy pobliskiego Meknes.

Badania archeologiczne przeprowadzono w tym miejscu już w XIX wieku przez Francuzów. Gdyby nie Francuzi to nie wiadomo czy dzisiaj byłoby co oglądać ponieważ muzułmanie marokańscy uważali, że nie warto dbać o Volubilis – „upływ czasu jest niczym”. Miało sobie stać i czekać na swój koniec. Wykopaliska prowadzono do 1941 r. Wznowiono je po odzyskaniu przez Maroko niepodległości w roku 1955. Wtedy rozpoczęto też odbudowę ważniejszych obiektów. Dzisiaj to marokańska maszynka do robienia pieniędzy. Przy wejściu do parku archeologicznego znajduje się sklep i masa sprzedawców pamiątek.

Większość wykopanych artefaktów można zobaczyć w Muzeum Archeologicznym w Rabacie.

Źródła:

https://whc.unesco.org/en/list/836/