Podróże,  Przewodnik po Szwecji,  Szwecja

Święta Birgitta z Finsta.

Około 1303 roku na północ od Sztokholmu w Finsta przyszła na świat Birgitta Birgersdotter, córka rycerza i członka rady królewskiej Birgera Persson i Ingeborg Bengtsdotter.

Niestety nie ma dokładnych przekazów co do jej narodzin i początkowych lat życia. Dopiero w XV wieku żywot świętej spisała inna szwedzka zakonnica.

Niezwykłe życie Birgitty zaczęło się już w łonie matki. Pewnego dnia ciężarna Ingeborg i Birger płynęli statkiem, który zaczął tonąć. Oboje się uratowali, co w tamtych czasach było prawdziwym cudem. Od tego momentu zaczęły się też dziać cuda. W nocy, po uratowaniu się z tonącego statku, Ingeborg ukazał się mężczyzna w pięknych, błyszczących szatach. Oznajmił zdumionej kobiecie, że dziecko, które nosi w sobie, będzie kimś wyjątkowym i sławnym. W związku z tym, że Ingeborg była spokrewniona z rodziną królewską, zapewne przyszło jej na myśl, że urodzi syna, który kiedyś  będzie słynnym rycerzem, ba może nawet i królem Szwecji. Cóż, kiedy na urodziła dziewczynkę, pomyślała pewnie, że coś jej się przewidziało, bo jak dziewczynka może zostać kimś sławnym. Birgitta, bo tak dano na imię dziewczynce żyła spokojnie pod skrzydłami matki do jedenastego roku życia, kiedy to jej matka zmarła. Ojciec Birgitty chcąc zapewnić dziewczynce i jej siostrze kobiecą opiekę wysłał obie do siostry zmarłej żony, która mieszkała w Aspanäs. Birgitta już wtedy wiedziała, że jej życie naznaczone jest w szczególny sposób, gdyż od dzieciństwa doznawała wizji. W jednej z nich zobaczyła Matkę Boską, która trzymała w rękach złotą koronę. Zapytała Birgittę, czy chce otrzymać koronę, na co dziewczynka odpowiedziała, że tak. Od tego momentu Birgitta wiedziała, że jej powołaniem jest, zostanie zakonnicą.

Niestety ojciec Birgitty miał inne plany, które nie zakładały oddania córki do klasztoru. Jego celem było budowanie sojuszy, a w realizacji miały mu pomóc dzieci. Trzynastoletnia Birgitta została zatem wydana za mąż za Ulfa Gudmarssona, a jej siostra Katarina za brata Ulfa, Magnusa. Miały szczęście, ponieważ ich mężowi byli tylko parę lat od nich starsi. Birgitta, która chciała żyć w czystości namówiła Ulfa na życie wwstrzemięźliwości. Przez kilka lat udało jej się trzymać męża z dala, ale mąż nie dał rady i koniec końców Birgitta urodziła mu ośmioro dzieci. Pierwsze w wieku szesnastu lat. Nie udało się z czystością, ale Ulf był bardzo religijny i chętnie pielgrzymował z Birgittą do świętych miejsc. Podczas jednej z pielgrzymek Ulf bardzo ciężko się rozchorował. Wtedy to Birgittcie ukazał się święty Dionizy i powiedział, że Ulf przeżyje. Wszystko to wywarło ogromne wrażenie na małżeństwie i po powrocie do Szwecji zamieszkali w klasztorze Alvastra do roku 1344/46 kiedy to Ulf zmarł. W chwili śmierci Ulfa Birgitta była po trzydziestce. Jego śmierć była dla niej wyzwoleniem. Cały swój majątek oddała spadkobiercom i biednym, a sama została w klasztorze. Kilka lat później wyjechała do Rzymu. Chciała wziąć udział w obchodach jubileuszowych 1350 roku, oraz uzyskać od papieża zgodę na założenie własnego klasztoru. Problem w tym, że papież rezydował w Awinionie. Birgitta długo czekała, aż papież wróci do Rzymu. Czekała, ponieważ miała wizję, w której zobaczyła spotkanie cesarza z papieżem w Rzymie. Papież wydał zgodę na założenie przez Birgittę nowego zakonu w Vadstena, po czym wrócił do Awinionu. Nie chciał słuchać Birgitty, która mu przepowiedziała chorobę. Faktycznie po kilku miesiącach już nie żył. Birgitta, której nie podobało się w rozpasanym Rzymie, postanowiła z synem Karolem udać się na pielgrzymkę do Ziemi Świętej. Niestety w trakcie podróży Karol zmarł. Dwa lata później wróciła do Rzymu. Była chora i bardzo osłabiona. Zmarła kilka miesięcy po powrocie w lipcu 1373 roku. Jej szczątki przewieziono do Szwecji i pochowano w kościele klasztornym w Vadstena.

W 1377 roku biskup Alfons, spowiednik Birgitty opublikował księgę z objawieniami Birgitty.  W tym samym roku rozpoczął się proces kanonizacji Birgitty, który zakończył się w 1391 roku. W 1999 roku św. Birgitta została patronką Europy.

Z Birgittą związanych jest kilka miejsc w Szwecji. Niedaleko Sztokholmu znajduje się grota źródełko w Finsta oraz kościół w Skederids.

Ojciec Birgitty został właścicielem majątku Finsta w 1317 roku (całości).

Niedaleko głównego budynku znajduje się ciekawa grota. Podobno było to ulubione miejsce modlitw małej Birgitty. W tym miejscu miała doznawać objawień. W 1959 roku siostry Brygidki z klasztoru w Vadstena umieściły na ścianie groty krzyż. W 2002 roku kowal Lars-Emil Rohdin wykonał świecznik w kształcie statku, który symbolizuje jedno z objawień św. Brirgitty.

Kawałek od groty można zobaczyć źródełko, z którego korzystała święta ale tak naprawdę pierwsze informacje o źródle pochodzą z XIX wieku.

Po śmierci św. Birgitty wiele osób zaczęło pielgrzymować do Finsta i Skederids, w którym znajdował się niewielki kościółek, w którym została ochrzczona mała Birgitta.

W XV wieku kościół rozbudowano, żeby pomieścić wszystkich pielgrzymów.

W kościele można zobaczyć rzeźbę z XV wieku przedstawiającą św. Birgittę. Przed kościołem znajduje się pomnik św. Birgitty, który wcześniej stał przy stacji Finsta.

Jeżeli chodzi o Birgittę to była to na pewno ciekawa i kontrowersyjna postać. Musiała mieć charakter jeżeli udało się jej wymóc na mężu kilka lat życia w celibacie. Nie wspomnę o odwadze, jaką było wytykanie rozwiązłości rzymskim duchownym. Będąc dwórką króla Magnusa Erikssona, potrafiła skrytykować jego żonę za zbyt małą religijność i brak szacunku dla relikwii świętego, które przywiozła ze sobą z Francji. Musiała mieć ogromną odwagę mówiąc na głos o homoseksualizmie króla, który ceniąc jej rady zapisał ziemie w Vadstena.

Jako osoba kontrowersyjna padła ofiarą szerokiej krytyki. Pierwszy był Marcin Luter. Birgitta jako święta katolicka, a do tego kobieta, która miała odwagę wyjść poza schematy (była silną i charyzmatyczną kobietą mającą własne zdanie), została mocno skrytykowana przez Lutra. Czepiał się jej szwedzki wieszcz, Strindberg, który jako straszny seksista zarzucał jej feminizm i wchodzenie w rolę zarezerwowaną dla mężczyzn.

Źródła:

https://historiska.se/upptack-historien/artikel/ett-vanligt-liv/

http://www.heligabirgittafranfinsta.se/Birgittas-grotta.pdf

Discover more from Agnes na szwedzkiej ziemi

Subscribe now to keep reading and get access to the full archive.

Continue reading