-
Kościół w Härkeberga
Niedaleko Enköping jest wioska Härkeberga, w której znajduje się prawdziwa perła sztuki sakralnej. Jest to średniowieczny kościół zbudowany z kamienia i cegły. Został zbudowany w latach 1280 – 1310. Pod koniec XV wieku dobudowano przedsionek i sklepienia nawy głównej. Kościół jest jednonawowy. Pod koniec XVIII wieku dobudowano galerię organową. Pierwsze organy kościół otrzymał na początku XVIII wieku. Te obecne są z 1811 roku. Ambona kościelna jest z 1791 roku. Piękne ławki są z 1755 roku. W kościele znajduje się piękny krucyfiks z XIV wieku. Kościół jest znany ze swoich malowideł ściennych, które w XV wieku wykonał słynny Albertus Pictor. Malowidła w większej części nigdy nie były zamalowane (na sklepieniach) i…
-
Młyn Överby w Sollentunie
Örby kvarn gminie Sollentuna to jedyny działający wiatrak w województwie sztokholmskim. Kiedyś w Sollentuna było takich wiatraków 6. Dzisiaj jest tylko jeden. Jest to wiatrak typu holenderskiego. Zbudowany został w połowie XIX wieku na miejscu innego wiatraka, który prawdopodobnie w tym miejscu stał od XVIII wieku. Stoły, które są ustawione przy wiatraku, zrobione są ze starych kół młyńskich używanych w poprzednim wiatraku. Młyn należy do gospodarstwa Överby, w którym mieszkał młynarz. Ostatnim młynarzem był Abraham Karlsson, który dzierżawił młyn do 1909 roku. Po jego dzierżawie młyn stał pusty i coraz bardziej niszczał. W 1948 roku nowy właściciel Överby gård przekazał wiatrak organizacji Sollentuna Hembygdsförening, która wyremontowała wiatrak. W latach 90 tych…
-
Skinnarviksringen w Sztokholmie
Na sztokholmskim Södermalm niedaleko znanego punktu widokowego Skinnarviksberget znajduje się krótka ulica, Skinnarviksringen. Jest to ulica zabudowana domami jednorodzinnymi a przez to bardzo unikalna jeżeli chodzi o Södermalm. Nazwę ulica wzięła od pobliskiego wzgórza Skinnarviksberget i także w tym miejscu mieli swoje warsztaty garbarze. Plan zabudowy ulicy został sporządzony w 1911 roku, a wille zaczęły powstawać w latach 20 tych. Długi czas rozpoczęcia zabudowy spowodowany był kryzysem po I wojnie światowej. Większość domów wybudowali dla siebie znani architekci. Znajduje się tu kilka ciekawych budynków takich jak: Willa z numerem 4. Dom został zbudowany przez Nilsa Andersson Wadsjö, wg projektu jego syna znanego szwedzkiego architekta, Haralda Wadsjö. W kolejnych latach nazwano…
-
Disagården – skansen w Gamla Uppsala
W Gamla Uppsala tuż obok starego kościoła i cmentarzyska wikingów, o którym pisałam tutaj znajduje się niewielki skansen – Disagården. Skansen został stworzony w 1931 roku przez fundację, która prowadziła go do 1971 roku kiedy została rozwiązana. Disagården zostało następnie przejęte przez muzeum Uppland. Disagården to wioska, w której można zobaczyć, jak żyli ludzie na wsi w XIX wieku. Budynki zostały przeniesione do skansenu z różnych stron terenu Uppland. W Skansenie znajduje się ponad 20 budynków z XVII, XVIII i XIX wieku. Najciekawsze to: Wiatrak z parafii Ramsta. Szopa z początku XIX służąca do przechowywania. Piwnica z XVII wieku z parafii Tensta. Budynek mieszkalny z Bärby, parafia Östervåla. Kuchnia jest z…
-
Hjorthagskyrka – kościół pod znakiem jelenia
W sztokholmskiej dzielnicy Hjorthagen znajduje się kościół z czerwonej cegły. Podobno jest to jeden z najpiękniejszych i zarazem najdziwniejszych kościołów z przełomu wieków w Szwecji. Budowa kościoła rozpoczęła się w 1907 roku, a w 1909 roku dokonano konsekracji świątyni. Architektem kościoła został Carl Bergsten, którego projekt nie do końca przypadł do gustu parafianom. Nie podobało im się, że ceglana elewacja kościoła zleje się z okolicznymi budynkami. Projekt był dla nich zbyt arogancki. Pobożni parafianie chcieli małego, otynkowanego wiejskiego kościółka w stylu neogotyckim. Architekt nie poddał się i w efekcie w Hjorthagen stoi kościół, który obecnie bardzo się wyróżnia na tle otynkowanych budynków. Carl Bergsten w swoim projekcie inspirował się nowymi…
-
Ugglegränd o jednej z najkrótszych uliczek w Sztokholmie.
Spacerując po Södermalm – w bliskim rejonie magicznego Monteliusvägen można natknąć się na jedną z najkrótszych w Sztokholmie ulic. Ugglegränd ma tylko 35 metrów długości. Idąc Brännkyrkagatan łatwo jest ją przegapić, ponieważ kończy się całkiem nieźle ukrytymi (zwłaszcza wiosną i latem) schodami. Z drugiej strony, czyli od Tavastgatan jest lepiej widoczna, ale sprawia wrażenie zamkniętego podwórka/studni. Stąd pewnie niewielu turystów można spotkać w tym miejscu. Schody na końcu Ugglegränd, aż zachęcają do przycupnięcia i podglądania przechodzących popularną Brännkyrkagatan turystów i mieszkańców pobliskich domów. Jest tu kilka perełek architektonicznych. Na rogu ulic Ugglegränd i Tavastgatan znajduje się piękny domu, który został zbudowany w 1890 roku przez C. A. Sandberg. Wcześniej w…
- Niesamowite historie, Przewodnik po Sztokholmie, Przewodnik po Szwecji, Szwecja, Szwedzkie pałace i zamki
Kristineberg slott – piękny pałacyk z Kungsholmen.
W Sztokholmie na jednej z większych wysp – Kungsholmen, znajduje się ukryty pałacyk. W XVII wieku teren, na którym wybudowano później pałacyk, otrzymał od królowej Krystyny feldmarszałek Lennart Torsten. W tamtych czasach nic w tym miejscu nie było – tylko łąki i krzaki. Lennart postanowił na otrzymanej ziemi wybudować pałac, a całość nazwał od imienia swojej synowej Christiny – Kristineberg. W źródłach krąży też historia, że nazwę Lennart nadał na cześć swojej królowej, od której otrzymał majątek. Pałac Kristineberg to centralny budynek z dwoma położonymi osobno skrzydłami. Po śmierci Lennarta majątek zaczął przechodzić z rąk do rąk. W pierwszej połowie XVIII wieku Kristineberg było w opłakanym stanie. W tamtych czasach…
-
Muzeum tramwajów w Malmköping.
W Szwecji działa Szwedzkie Stowarzyszenie Tramwajów, które ma pod swoją opieką m.in.bardzo ciekawe muzeum w Malmköping, w którym można zobaczyć zabytkowe tramwaje i autobusy. Muzeum jest czynne wyłącznie w sezonie letnim i tylko w wyznaczone dni tygodnia. W niektóre dni można się również przejechać zabytkowym autobusem. W 1907 roku została oddana do użytku linii kolejowa Stålboga – Skebokvarn. W 1967 roku linia została zamknięta. Dwa lata później postanowiono wykorzystać jej odcinek biegnący z Malmköping do Hosjö i stworzyć trasę muzealną. W 1970 roku tor kolejowy przerobiono na tor tramwajowy. W latach 2000 i 2005 zbudowano dwie pętle. Muzeum posiada 40 wagonów tramwajowych z prawie wszystkich szwedzkich miast, które miały linie…
-
Yttersta tvärgränd – robotnicza uliczka w Sztokholmie.
Yttersta Tvärgränd to niewielka uliczka na sztokholmskim Södermalm, która prowadzi do jednego z najładniejszych punktów widokowych – Skinnarviksberget o którym możecie przeczytać tutaj – Skinnarviksberget – najpiękniejszy punkt widokowy w Sztokholmie.. Nazwa Yttersta Tvärgränd funkcjonuje od 1961 roku. Wcześniej ta urocza uliczka nazywała się Yttersta Tvärgatan i kiedyś ciągnęła się aż do Hornsgatan. Uliczka ta zachowała się cudem, ponieważ gdyby plany budowy Ringvägen wybudowanej w XIX wieku były przeprowadzone zgodnie z planem, Yttersta Tvärgränd zostałaby zniszczona. Ringvägen i tak pochłonęła połowę tej uroczej uliczki, ponieważ wcześniej ciągnęła się ona aż do Krukmakargatan. Historia tej uliczki ściśle związana jest Skinnarviksberget, na którym pracowało wielu mieszkańców domów położonych przy Yttersta Tvärgränd. Budynków mieszkalnych…
-
Julgransplundring czyli plądrowanie choinki bożonarodzeniowej.
W Szwecji święta Bożego Narodzenia kończą się tak naprawdę 13 stycznia. To dzień św. Knuta (Kanuta) i dzień, w którym rozbiera się choinkę. Co ma św. Knut to rozbierania choinki? W dawnych czasach gildie kupieckie w dniu 13 stycznia organizowały wystawne uczty i na patrona obrały sobie św. Knuta. Rozbieranie choinki również wiąże się z ucztą. Kiedyś ozdobami choinkowymi były owoce, pierniki i słodycze. Szczególnie dzieci czekały na dzień, w którym będą mogły objadać się łakociami. W Szwecji takie rozbieranie choinki nazywa się julgransplundring, czyli plądrowanie choinki i upowszechniło się na początku XX wieku. Z dniem św. Knuta związany był również zwyczaj przebierania się za Knuta, który wyglądał jak stary dziad i…
