Stigbergsgatan w Sztokholmie.

Na Södermalm w Sztokholmie znajduje się piękna, zabytkowa uliczka. Stigbergsgatan wzięła nazwę od wzgórza, na którym się znajduje – Stigberget.  Kiedyś ta uliczka nazywała się Katarina Östra Qvarngränd, od młyna, który znajdował się w pobliżu i pobliskiego kościoła Katarzyny. To było do czasu powstania Renstiernas gata, która przecięła Katarina Östra Qvarngränd czyli w latach 30 tych XX wieku.

Stigbergsgatan dzisiaj kończy się wysoko nad Renstiernasgata i od tej strony można się do niej dostać wyłącznie drewnianymi schodami.

Od tej strony zachowały się oryginalne, drewniane domy z XVIII wieku, które kiedyś stanowiły zabudowę uliczki. Większość domków zniknęła w związku z budową Navigationsskolan i Frans Schartaus Handelsinstitut.

Stigbergsgatan było zawsze biednym zapleczem, pięknej Fjällgatan. Na Stigbergsgatan ścieki były wylewane na kamienistą uliczkę, a wodę pitną trzeba było dźwigać z odległych studni. Z czasem uliczka stała się popularna wśród artystów malarzy. Stigbergsgatan szczególnie upodobał sobie Victor Forsell, malarz żyjący w latach 1846 – 1931. Namalował on wiele obrazów przedstawiających tę uroczą uliczkę.

Ulica zaczyna się numerem 17 – 19, budynki te w 1730 roku należały do marynarza Olofa Krok.

Pod numerem 21 obecnie znajduje się oddział Muzeum Miasta. W 1921 roku miasto przejęło ten dom od Emilli Lucii Gustafsson. W 1982 roku miasto przeprowadziło renowację i odtworzyło wnętrze za czasów jego ostatniej lokatorki. Emilia mieszkała w jednej izbie z kuchnią z 5 swoich dzieci.

Dom z numerem 23 został zbudowany w latach trzydziestych XVIII wieku. Wygląd obecny dom otrzymał w XIX wieku. W podwórku znajdowało się kiedyś kilka budynków gospodarczych z których ostał się tylko jeden.

Wraz z budową Navigationsskolan, Stigbergsgatan zaczęła się zmieniać. Navigationsskolan znajdująca się pod numerem 30 została wybudowana w 1907 roku. Wcześniej w tym miejscu znajdowała się jedna z miejskich szubienic. Jest to duży budynek z 25-metrową wieżą z masztem, do którego przyczepiona jest tzw. kula czasu. w 1951 roku Navigationsskolan zmieniła nazwę na Sjöbefälsskolan. Uczelnia działała do 1982 roku, kiedy to ostatni absolwenci otrzymali dyplom ukończenia uczelni.

Frans Schartaus Handelsinstitut został otwarty w 1915 roku. Budynek został wybudowany dla instytutu handlowego Fransa Schartaus i przeznaczono go na liceum o profilu ekonomicznym. Szkoła nosi imię pisarza Pera Andersa Fogelström, który mieszkał na pobliskiej Fjällgatan. Budynek przypomina bardzo inny szkolny budynek Östra Real, zaprojektowany przez Ragnara Östberg. Obaj architekci, Östberg oraz Nordenskjöld przy projektowaniu budynków inspirowali się kopenhaskim ratuszem miejskim.

Powstanie dwóch sporych szkół i świetna lokalizacja na szczycie góry zainteresowały deweloperów. W związku z tym, że zgodnie z planem zabudowy okolicy nie można było budować w tym miejscu wysokich budynków, domy, które powstały przy Stigbergsgatan były luksusowymi apartamentowcami. Pierwszym budynkiem mieszkalnym był ten z numerem 35. Wybudowano go w latach 1919 – 1920. Wcześniej w tym miejscu nie znajdowały się zabudowania. To był jak na tamte czasy bardzo luksusowy budynek. Każde piętro zajmowało tylko jedno mieszkanie składające się z siedmiu/ośmiu pokoi, kuchni, łazienki i oddzielnej toalety – jednej lub dwóch. Każde mieszkanie posiadało dwa pokoje dla służby, które znajdowały się obok kuchni i miały własne wejście przez oddzielną klatkę schodową. W 1921 roku do budynku wprowadzili się pierwsi lokatorzy, a wśród nich był założyciel domu towarowego Åhléns, Johan Petter Åhlén, który mieszkał tu aż do śmierci. Obecnie w budynku znajduje się 9 mieszkań. W 2010 roku jedno z mieszkań zostało sprzedane za 24 miliony koron.

Stigbergsgatan 27 to piękny budynek z 1930 roku, który był kolejnym nowym budynkiem przy tej ulicy. Jego architektem był Ragnar Östberg, twórca sztokholmskiego ratusza. Wcześniej w jego miejscu stał drewniany dom.

Klasycystyczny budynek znajdujący się pod numerem 37 wybudowano w 1928 roku. Architekt Paul Hedqvist był studentem Ragnara Östberg. Mieszkała w nim od 1933 roku aż do śmierci aktorka i dyrektor Teatru Dramatycznego, reżyser i scenarzystka, Paulina Brunius.

Po drugiej stronie pod numerem 32 znajduje się wybudowany w 1929 spory budynek mieszkalny.

Najnowszym budynkiem przy Stigbergsgatan jest norweski kościół Księżnej Marty. Kościół został zbudowany ze składek norweskich wiernych mieszkających w rejonie Sztokholmu, oraz ze zbiórek w kościołach w Norwegii. Budowę kościoła rozpoczęto w 1976 roku. Nosi imię żony norweskiego króla – Marty. Kościół przeznaczony jest dla Norwegów mieszkających w Sztokholmie oraz dla marynarzy.

Źródła:

Ann Katrin Pihl Atmer -Södermalm husen – historien – människorna