Yttersta tvärgränd – robotnicza uliczka w Sztokholmie.

Yttersta Tvärgränd to niewielka uliczka na sztokholmskim Södermalm, która prowadzi do jednego z najładniejszych punktów widokowych – Skinnarviksberget o którym możecie przeczytać tutaj – Skinnarviksberget – najpiękniejszy punkt widokowy w Sztokholmie..

Nazwa Yttersta Tvärgränd funkcjonuje od 1961 roku. Wcześniej ta urocza uliczka nazywała się Yttersta Tvärgatan i kiedyś ciągnęła się aż do Hornsgatan. Uliczka ta zachowała się cudem, ponieważ gdyby plany budowy Ringvägen wybudowanej w XIX wieku były przeprowadzone zgodnie z planem, Yttersta Tvärgränd zostałaby zniszczona. Ringvägen i tak pochłonęła połowę tej uroczej uliczki, ponieważ wcześniej ciągnęła się ona aż do Krukmakargatan. Historia tej uliczki ściśle związana jest Skinnarviksberget, na którym pracowało wielu mieszkańców domów położonych przy Yttersta Tvärgränd. Budynków mieszkalnych jest niewiele, bo tylko 9 i większość z nich została wybudowana w XVIII wieku w miejscu starszych, drewnianych domków.

Nr 2

Ten dom został wybudowany w latach 1755-1758.

Nr 3

Pierwsze budynki na tej działce wybudował w II połowie XVIII wieku przez stolarza Andersa Lind. Były to dwa połączone bramą budynki o konstrukcji szachulcowej. W 1780 roku nowy właściciel działki zburzył jeden z domów i postawił nowy, cały murowany. Obecnie dom składa się z dwóch części z zachowanym, oryginalnym planem pomieszczeń.

Nr 4

Ten dom został wybudowany w 1985 roku. W jego miejscu stałz drewniany domek z werandą. Niestety w latach 80 tych XX wieku, kiedy całą uliczkę objęła renowacja, okazało się, że budynek jest w tak złym stanie, że nadaje się już wyłącznie do wyburzenia.

Nr 5

W 1753 roku działkę z nr 5 wydzierżawił od miasta murarz, który wkrótce postawił niewielką drewnianą chałupę. W 1780 roku kolejny już dzierżawca otworzył w chałupie karczmę.

Nr 6

Ten spory budynek został wybudowany w 1877 z przeznaczeniem na mieszkania robotnicze. Jest to jeden z typowych szwedzkich budynków mieszkalnych wybudowanych dla pracowników fizycznych z zachowanym origalnym ciągiem korytarzy. W budynku znajdowały się oprócz mieszkań palarnia kawy i sklep.  Pod koniec XIX wieku w budynku mieszkało około 90 osób, co było sporym przeludnieniem. Obecnie mieszka tu około 10 osób.

Nr 7

Na miejscu tego wysokiego budynku w XVIII wieku stał niewielki, drewniany budynek mieszkalny. W 1852 roku opuszczoną działkę kupił Anders Thunström, który zwrócił się do kasy pożyczkowej o pieniądze na budowę domu z przeznaczeniem na mieszkania robotnicze. Były to jednoizbowe mieszkania z kuchnią. W 1880 roku budynek zamieszkiwało 39 dorosłych osób plus 38 dzieci. Obecnie dom zamieszkuje około 7 osób.

Nr 9

Obecny dom został zbudowany w 1769 roku na miejscu starego, drewnianego budynku z pierwszej połowy XVIII wieku. W 1772 roku nowy właściciel budynku otworzył niewielką karczmę. Pod koniec XIX wieku jedna z mieszkanek, otworzyła w swoim mieszkaniu prywatną szkołę.

Nr 10

Budynek z numerem 10 został wybudowany w 1851 roku z przeznaczeniem pod mieszkania dla klasy robotniczej.

Źródło:

http://sodermalm.one/skinnarviksberget/ytv.html