Przewodnik po Sztokholmie,  Przewodnik po Szwecji,  Szwecja

Kościół Katarzyny w Sztokholmie.

We wschodniej części sztokholmskiej wyspy Södermalm znajduje się piękny kościół, który jest jednym z czołowych, szwedzkich kościołów barokowych i przez to bardzo ważny w szwedzkiej historii architektury.

Zanim wybudowano kościół św. Katarzyny, w jego miejscu znajdowała się kaplica – Sturekapellet – Tutaj więcej o kaplicy. W 1654 roku Södermalm zostało podzielone na dwie parafie: Marii na zachodzie i Katarzyny na wschodzie. Na początku myślano o przebudowie Sturekapellet na kościół parafialny, ale król Karol X Gustaw chciał czegoś większego, co byłoby godne nosić imię jego matki – Katarzyny Wazówny.

Budowę rozpoczęto w 1656 roku i ukończono w 1690. Jeszcze w trakcie budowy, bo w 1676 roku kościół posłużył jako miejsce procesu czarownic. Był to jeden z najsłynniejszych procesów czarownic w Szwecji, a większość osób występujących w charakterze oskarżonych i świadków mieszkała w parafii Katarzyny. Pierwszy kościół Katarzyny miał niższą wieżę, do tego był czerwony z szarymi sztukateriami. Od początku świątynia była za duża jak na niezbyt liczną populację tej części Södermalm, ale Karol X Gustaw planował budowę na Södermalm nowego pałacu królewskiego i innych budynków użyteczności publicznej. Niestety w 1660 roku zmarł i z planowanych inwestycji powstał jedynie kościół Katarzyny.

Kościół został wybudowany na planie krzyża greckiego z centralnie usytuowaną wieżą i był to pierwszy centralny kościół w Szwecji. Dzięki temu, że został wybudowany na sporym wzniesieniu, był dobrze widoczny z wielu miejsc w Sztokholmie (nadal jest).

1 maja 1723 roku niedaleko kościoła wybuchł pożar, który bardzo szybko się rozprzestrzenił. W jego wyniku spłonęło 500 budynków, a kościół Katarzyny stracił wieżę i całe wyposażenie. Po tym nieszczęściu szybko przystąpiono do odbudowy świątyni i w 1744 nowy kościół, który został znacznie podwyższony, był już gotowy do przyjęcia pierwszych wiernych. W 1748 roku kościół przemalowano na żółty kolor.

W nocy z 16 na 17 maja 1990 roku kościół Katarzyny drugi raz spłonął. Pożar pochłonął wszystkie drewniane elementy i stopił blachę dachową. Kopuła runęła w dół, niszcząc całe wnętrze kościoła. Na szczęście udało się uratować kościelne srebro i cenne tekstylia.

Szybko podjęto decyzję o odbudowie kościoła i w 1995 roku kościół został ponownie poświęcony.

Sklepienie kopułowe kościoła ma prawie 23 metry. W zamkniętym otworze sklepienia kopułowego znajduje się częściowo zrekonstruowany zegar.

Ławki ustawione się od zachodu, południa i północy.

Ołtarz stoi na przypominającej dywan inkrustacji wykonanej z białego marmuru. Za ołtarzem znajduje się nastawa ołtarzowa. W miejscu XVIII wiecznego obrazu znajduje się rzeźba przedstawiająca scenę kalwaryjską. 

Pierwsze organy kościół otrzymał w 1751 roku. Kolejne organy pojawiły się w 1863 roku. Te obecne zostały „otwarte” w 2000 roku i są częściową rekonstrukcją pierwszych organów.

Cmentarz, który otacza kościół, został założony razem ze świątynią. Wcześniej znajdował się tu już cmentarz należący do Sturekapellet, na którym swoich zmarłych chowali wierni Kościoła Fińskiego.

Krypty znajdujące się wzdłuż Katarina Västra Kyrogata były budowane etapowo w przeciągu XVIII wieku. Najstarsza pochodzi z 1711 roku.

Spoczywa tu wiele znamienitych osobistości m.in. Anna Lindh, pchnięta w 2003 roku nożem w centrum handlowym minister spraw zagranicznych, a także Michael Nyqvist, znany aktor, który grał w m.in. w Millennium, John Wick i Mission: Impossible – Ghost Protocol.

Tuż obok kościoła stoi granitowy kamień z medalionem z brązu. Jest to pomnik straconego na Stortorget Stena Sture.

W jednym z rogów cmentarza stoi niewielki budynek, który kiedyś był szkołą kościelną.

W 1709 roku w Jeleniej Górze wybudowano kopię kościoła Katarzyny – Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego, którego wieża ma kształt wieży kościoła Katarzyny sprzed pożaru w 1723 roku.

Źródła:

https://www.svenskakyrkan.se/katarina/katarina-kyrka-och-allhelgonakyrkan

Click to access 85553404-07D8-4054-8ABE-FE49BD0B1004.pdf