Djursholm - ekskluzywne osiedle niedaleko Sztokholmu.

Djursholm to ekskluzywna dzielnica Sztokholmu.

Znajdują się w niej rezydencje zamieszkane przez finansistów, biznesmenów i przedstawicieli szwedzkiego świata kultury.

Osiedle Djursholm powstało w latach 1889 – 1890 jako pierwsza burżuazyjna dzielnica willowa położona poza Sztokholmem. Wiele willi zostało wybudowanych w latach 90 tych XIX wieku i na początku XX wieku.

Nazwa Djursholm pierwszy raz w źródłach pojawiła się w pierwszej połowie XV wieku i odnosiła się do niewielkiej wyspy obecnie półwyspu – nazwanego Gamla Djursholm. W 1418 roku Nils Jönsson z rodu Oxenstierna został właścicielem Djursholm i rozkazał wybudować zamek na wyspie. Podobno sprzyjał piratom i nawet ich ukrywał w swoim zamku.

Na początku XVI wieku zamek został opuszczony. Dokładnie nie wiadomo dlaczego wybudowano nowy zamek, a stary opuszczono. Ze starej budowli zachowały się jedynie szczątki. Obecnie w miejscu zamku znajduje się duża willa w stylu romantycznym, którą zaprojektował Carl Westman. W lutym 2021 willę kupił założyciel Spotify, Daniel Ek i obecnie przeprowadza przebudowę budynku.

W latach 1508 – 1520 właścicielem Djursholm został Nils Eskilsson Baner, który postanowił zbudować nowy zamek na wzgórzu oddalonym nieco do brzegu morza. W XVII wieku zamek otrzymał nowy wygląd. Od XVIII wieku zamek zaczął popadać w powolną ruinę. Pod koniec XIX wieku zamek kupiła spółka Djursholms AB i przeprowadziła kontrowersyjną renowację zamku. Zmieniono fasadę zamku, dodając jej mnóstwo elementów. W zamku urządzono biura, szkołę, centralę telefoniczną, aptekę i pocztę. W latach 60 tych przeprowadzono kolejną renowację, która przywróciła w dużej mierze wygląd zamku z czasów Benerów.

W 1890 roku tuż obok zamku zbudowano wieżę ciśnień, na którym wcześniej stał wiatrak (został zburzony wkrótce po wybudowaniu wieży). Początkowo wieża miała 20 metrów wysokości i mieściła zbiornik na 275 m3 wody, oraz mieszkania służbowe. W 1960 roku Djursholm zostało podłączone do wodociągu Görväln. Wieża ciśnień została zamknięta i powoli zaczęła popadać w ruinę. W 1966 roku padł pomysł wyburzenia wieży. Kilka lat później ponownie zarząd gminy próbował przeforsować decyzję o wyburzeniu wieży. Na szczęście stowarzyszenie społeczne działające na rzecz zabytków Djursholm powstrzymało zakusy wyburzeniowe i wieża została wyremontowana. W wieży znajduje się archiwum Samfundet Djursholms Forntid och Framtid.

Szybko rozwijające się Djursholm potrzebowało własnego kościoła. Przez jakiś czas nabożeństwa odbywały się w zamku. W 1897 roku mieszkańcy Djursholm rozpoczęli zbiórkę pieniędzy na kościół. Świątynia została wyświęcona pięć lat później. Kościół został zbudowany w stylu narodowego romantyzmu.

Villa Pauli to jedna z największych willi Djursholm. Willa została wybudowana dla małżeństwa Alberta i Anny Pauli w 1907 roku. Dom zaprojektował znany architekt Ragnar Östberg, twórca czerwonego ratusza w Sztokholmie. Surowy dom z czerwonej cegły nie spodobał się okolicznym mieszkańcom, którzy uważali go za zbyt prosty i niepasujący do ich domów w stylu narodowego romantyzmu. Nazywali go biednym domem, co oczywiście nijak się miało do wystroju willi, czyli dekoracji autorstwa Carla Eldh i malowideł ściennych Georga Paulli. Rodzina Pauli mieszkała w willi do 1942 roku, kiedy dom nabył Sven Schwartz. W 1967 roku dom przeszedł w ręce Elżbietanek, które go przebudowały na potrzeby wspólnoty i przedszkola, które prowadziły. W 1985 roku willę kupił jeden z najbogatszych w tym czasie Szwedów – Birger Gustavsson i przekształcił ją w ekskluzywny hotel z restauracją. Obecnie willa znajduje się w rękach Djursholm Country Club Estate AB.

Do niedawna jeden z domów w Djursholm należał do członka grupy Abba. Położona na wyspie Vågaskär willa została sprzedana w tym roku i kupił ją brat Jonasa Åkerlund, szwedzkiego reżysera (wyreżyserował teledyski m.in. Madonny, Rammstein, The Cardigans, Maroon 5, The Prodigy, Lady Gaga itd.), członka grupy Bathory. Willa została zbudowana w latach 90 tych XIX wieku.

Pierwsza szkoła na Djursholm została powołana do życia w 1891 roku. Nowe, intensywnie rozwijające się osiedle potrzebowało szkoły. Nowoczesna, bo koedukacyjna szkoła początkowo znajdowała się w budynku zamku. Jej dyrektorami i nauczycielami było wielu sławnych Szwedów w tym pisarz Viktor Rydberg (obecnie szkoła nosi jego imię), poetka Alice Tegner, pisarka Elsa Beskow i jej mąż pisarz Natanael Beskow. W 1907 roku liczba uczniów tak urosła, że władze szkoły podjęły decyzję o budowie nowej szkoły. Gmach szkoły zaprojektował znany architekt, Georg Alfred Nilsson. Jesienią 1910 roku nastąpiła inauguracja nowej szkoły.

Stacja elektryczna została zbudowana w latach 1889 – 1890 jako przepompownia i stacja uzdatniania wody dla znajdującej się niedaleko wieży ciśnień. Na początku nazywała się Maskinhuset i oprócz maszynowni w budynku znajdowało się niewielkie mieszkanie służbowe. W 1908 roku funkcja Maskinhuset stała się zbędna. Budynek przebudowano, dodając do niego jeszcze jedno małe mieszkanie, stworzono nowe pomieszczenia na generator, akumulatory i od 1909 roku ruszyła elektrownia, która działała do lat 90 tych. Obecnie w budynku znajduje się galeria z kawiarnią, oraz biura.

Na Djursholm znalazły swoje miejsce również Brygidki. Klasztor sióstr Brygidek został otwarty w 1923 roku z inicjatywy Elisabeth Hesselblad, która chciała ponownie sprowadzić Brygidki do Szwecji.

Budynek z ogrodem na Djursholm okazał się być idealny na odosobnione miejsce, w którym spokój mieli znaleźć m.in. starzy ludzie. W momencie inauguracji klasztor nazwany był „domem wypoczynkowym”, ponieważ ówczesne prawo zabraniało zakładania nowych klasztorów bez specjalnej zgody państwa. Szczytowy budynek, który jest jednocześnie bramą wjazdową został zaprojektowany przez architekta Everta Milles, przyrodniego brata Carla Milles. Budynek przypomina wschodniofryzyjskie domy.

Do 70 tych lat XX wieku funkcjonowała na Djursholm linia kolejowa. Zamknięcie pierwotnej linii Djursholm było częścią planu mającego na celu likwidację Roslagbanan, z którego zrezygnowano po tym jak postanowiono, że nie będzie przedłużona nitka metra do Täby i Vallentuny. Z linią kolejową jest związana nazwa Germania, która odnosi się do nazwy ulicy, zatoki i parku i stacji kolejki, która została zamknięta w 1976 roku. Germania na Djursholm pojawiła się w 1889 roku jako nazwa dla nowej dzielnicy willowej, której budynki inspirowane były mitologią nordycką.