Tunel Brunkeberg w Sztokholmie.
Tunel Brunkeberg to 231-metrowy tunel w Norrmalm pomiędzy Tunnel gata a David Bagares gata. Przebiega pod ulicami Regeringsgatan i Malmskillnadsgatan. Tunel przeznaczony jest wyłącznie dla pieszych i rowerzystów.
Brunkeberg, a właściwie Brunkebergsåsen to część wzniesienia, które ciągnęło się kiedyś przez sporą część Sztokholmu. Jest to wzniesienie całkiem strome. Obecnie jest około 20 metrów niższe, gdyż przez lata było systematycznie podkopywane i usuwane. Jego część np. usunięto, aby zbudować szeroką ulicę Kungsgatan. Jego pozostałości widać świetnie w Vanadislunden, na którego stoku znajduje się kościół św. Szczepana Kościół św. Stefana/Szczepana w Sztokholmie. Częścią grzbietu jest również wzniesienie, na którym stoi kościół św. Jana i góra z Obserwatorium w okolicy Odenplan. Jego pokonywanie było dosyć męczące, więc postanowiono wybudować tunel, który pozwalał na szybkie przemieszczenie się pod wzniesieniem. W 1884 roku wydano pozwolenie na budowę tunelu, który ukończono w 1886 roku. Obie części tunelu „spotkały się” 22 marca 1886 roku.
Tunel ma 231 metrów długości, 4 metry szerokości i 3,9 metra wysokości i ciągnie się na głębokości 15 – 20 metrów.
Jego budowa szybko okazała się bardzo problematyczna. Budowano go pod kierunkiem Knuta Lindmark, któremu projekt przyniósł olbrzymie problemy finansowe. W budowie tunelu napotkano mnóstwo przeszkód. Z jednej strony napotkano luźny piasek ze skałami, które stwarzały spore problemy do budowniczych. Tunel udało się wykopać tylko dzięki temu, że po pierwsze w żwirze było sporo wody, a po drugie wypożyczono z Anglii specjalną zamrażarkę. Machina zamroziła grunt do -20 stopni, dzięki czemu można było wydrążyć tunel bez ryzyka zawalenia. Wcześniej ryzyko osunięcia się ziemi było tak duże, że konieczna była ewakuacja domu, który stał nad budowanym odcinkiem. To nie był koniec problemów. W trakcie prac odkryto popękaną skałę po stronie wschodniej. Wysadzenie takiej skały mogło grozić zawaleniem się domów stojących na powierzchni, dlatego postanowili skałę wziąć sposobem. W skale wydrążono otwory, w które powbijano drewniane kliny, w które z kolei wlano wodę. Napęczniałe drewno zaczęło pęcznieć i stopniowo rozwalać skałę.
Otwarcie tunelu było ogromnym wydarzeniem, w którym uczestniczył król Oskar II.
Początkowo za przejście przez tunel pobierano opłatę w wysokości dwa öre.
Tunel stracił na znaczeniu po tym, kiedy na początku XX wieku przedłużono Kungsgatan w kierunku Birger Jarlsgatan.
Dzisiejszy wygląd tunel zawdzięcza architektom: Jelenie Mijanovic, Svenowi Svensson i Kauno Grönberg.
Z tunelu często korzystał Ernst Thörnberg, badacz i pedagog, który szedł tą drogą do Biblioteki Królewskiej. Jego figurka znajduje się przy wejściu od strony Tunnel gata.
W tunelu od 1987 roku gra na mandolinie Carl Lindblom.
W Brunkebergtunnel toczy się akcja jednego z kryminałów znanego szwedzkiego pisarza Johna Ajvide Lindqvist, Rörelsen, den andra platsen.
Tunel jest bardzo popularnym miejscem, szczególnie wśród influencerów, do fotografowania.
Od strony Tunnel gata tuż zaraz przy wejściu do stacji metra Hötorget T-Banna znajduje się tablica upamiętniająca miejsce śmierci premiera Szwecji, Olofa Palme o którym pisałam tutaj: Olof Palme – zbrodnia na ulicy.