Przewodnik po Szwecji
-
Ulica Kapellgränd na Södermalm.
Ulica Kapellgränd znajduje się na Södermalm. Rozciąga się od Östgötagatan do Högbergsgatan. W średniowieczu nieopodal Kapellgränd znajdowała się jedna ze sztokholmskich szubienic. W XV wieku zbudowano tu kaplicę Świętego Krzyża, która została zburzona na początku XVI wieku. Prawdopodobnie nazwa ulicy wywodzi się od tej kaplicy. W 1590 roku Jan III, kazał wybudować nową kaplicę. Nazwano ją Sturekapellet, od Stena Sturre, którego zwłoki razem ze zwłokami innych przeciwników króla Christiana II, spalono w tym miejscu. W latach 20 tych XVII wieku kaplica została rozebrana, a jej części wykorzystano potem do budowy kościoła świętej Katarzyny. Przy Kapellgränd znajduje się mnóstwo ciekawych budynków. Na rogu Högbergsgatan 29 i Kapellgränd 2 znajduje się duży budynek z…
-
Riddarholmen w pigułce.
W Sztokholmie obok Stadsholmen leży wyspa Riddarholmen. Te dwie wyspy to historyczne centrum Sztokholmu. Riddarholmen to najmniejsza pod względem powierzchni dzielnica Sztokholmu. Jej powierzchnia wynosi 6 hektarów. W 2010 roku z wyspy wyprowadził się ostatni mieszkaniec. Jego mieszkanie zostało przemienione w biuro. Obecnie wyspę zajmują wyłącznie biura, urzędy i kościół. Wyludnianie dzielnicy postępowało już od II wojny światowej. Pierwsza znana nazwa Riddarholmen to Kidaskär. W 1270 roku na wyspie rozpoczęto budowę klasztoru franciszkanów, którego częścią był kościół Riddarholm. Od tego momentu wyspę zaczęto nazywać Gråmunkeholmen. Po zamknięciu 1527 roku klasztoru, na wyspie powstało kilkadziesiąt gospodarstw. Na początku XVII wieku gospodarstwa zostały zlikwidowane, a ziemię w nagrodę otrzymali szlachcice, którzy zasłużyli…
-
Tunel Brunkeberg w Sztokholmie.
Tunel Brunkeberg to 231-metrowy tunel w Norrmalm pomiędzy Tunnel gata a David Bagares gata. Przebiega pod ulicami Regeringsgatan i Malmskillnadsgatan. Tunel przeznaczony jest wyłącznie dla pieszych i rowerzystów. Brunkeberg, a właściwie Brunkebergsåsen to część wzniesienia, które ciągnęło się kiedyś przez sporą część Sztokholmu. Jest to wzniesienie całkiem strome. Obecnie jest około 20 metrów niższe, gdyż przez lata było systematycznie podkopywane i usuwane. Jego część np. usunięto, aby zbudować szeroką ulicę Kungsgatan. Jego pozostałości widać świetnie w Vanadislunden, na którego stoku znajduje się kościół św. Szczepana Kościół św. Stefana/Szczepana w Sztokholmie. Częścią grzbietu jest również wzniesienie, na którym stoi kościół św. Jana i góra z Obserwatorium w okolicy Odenplan. Jego pokonywanie…
-
Engsholms slott.
Pałac Engsholms leży w komunie Södertälje w najbardziej wysuniętej na północ części wyspy Mörkö. Najstarsze źródła, które wspominają o Engsholms, a raczej o Ängsholm pochodzą z XIV wieku. Właścicielami tych ziem byli Erik i Valdemar, braci króla Birgera. W późniejszych wiekach Engsholm przechodziło przez różne ręce m.in. właścicielami była rodzina Sture. W 1692 roku majątek przeszedł na własność Korony. Z tego okresu zachowała się mapa terenu, na której można zobaczyć dwukondygnacyjny budynek z wieżami. W 1719 roku Engsholms slott zostało spalone przez Rosjan. Uratował się tylko jeden budynek – Liljefors Röda Stuga. Jest to prawdopodobnie jedno ze skrzydeł starego dworu. Kiedyś mieszkał tu przez cztery lata artysta Bruno Liljefors. Obecnie…
-
Pałac Örby w Sztokholmie.
W sztokholmskiej parafii Brännkyrka w 1674 roku wybudował swój pałac szwedzki szlachcic Henrik Falkenberg. Örby to dzielnica znajdująca się w granicach Hägersten-Älvsjö. Pałacyk to dwupiętrowy budynek w stylu karolińskim z dwuspadowym dachem. Pałac posiada dwa wolnostojące skrzydła. Od zachodniej strony pałac otrzymał barokowy park, który sięgał aż do miejsca, w którym obecnie znajdują się Targi Sztokholmskie. W XVIII wieku pałac przeszedł w ręce szwedzkiego hrabiego, Göran Gyllenstierna. Hrabia zarządził gruntowną renowację wnętrza pałacu. W XIX wieku i na początku XX wieku pałac był niezamieszkały. W 1897 roku pałac wraz z należącymi do niego terenami zakupiło miasto Sztokholm. Wiele budynków zostało wyburzonych w tym stajnie i budynki gospodarcze. Teren w większości…
-
Muzeum Etnograficzne w Sztokholmie.
Tak się dziwnie złożyło, że do tego muzeum miałam dwa podejścia. Za pierwszym weszłam i pomimo tego, że od wejścia byłam oczarowana, musiałam się z niego w trybie ekspresowym zbierać. Dlaczego? O tym dalej. Muzeum Etnograficzne mieści się w tzw. parku muzealnym, w którym to znajdują się również muzea policji, techniki, sportu i morskie. Muzeum powstało na początku XX wieku. Wyodrębniło się z Muzeum Historii Naturalnej, w którym wcześniej istniał dział etnograficzny. Budynek, w którym obecnie się znajduje, powstał w latach 70 tych XX wieku. Muzeum w swoich zbiorach ma podobno ponad 200 tysięcy przedmiotów z praktycznie całego świata. Muzeum posiada również w zanadrzu ciekawą historię związaną z totemem, który…
-
Kościół św. Stefana/Szczepana w Sztokholmie.
Kościół św. Stefana znajduje się w parafii św. Jana w dzielnicy Sztokholmu, Vasastaden. Kiedyś na miejscu kościoła stała mała drewniana kaplica, którą zbudowało w 1899 roku Towarzystwo Krzewienia Duszpasterstwa Kościelnego. Kaplica jako patrona otrzymała świętego Stefana, pierwszego chrześcijańskiego męczennika, który działał w pierwszym chrześcijańskim zborze w Jerozolimie. W 1901 roku przystąpiono do budowy dużego kościoła, a kaplicę przeniesiono do dzielnicy Aspudden, gdzie stała się kościołem św. Zygfryda. Nowy kościół św. Stefana został ukończony w 1904 roku. Kościół ustawiony jest w kierunku północ-południe. Główne wejście prowadzi przez wieżę. Do kościoła dostać się jeszcze można od północy wejściem przez salkę kościelną i wejściem od strony wschodniej. Architekt, Carl Möller, projektując kościół św.…
-
Uppenbarelsekyrkan w Hägersten.
W Sztokholmie, w bardzo uroczej dzielnicy Midsommarkransen znajduje się ciekawy i bardzo klimatyczny kościół. Stoi na sporym wzniesieniu i kształtem przypomina statek. Kościół został zbudowany w latach 1959 – 1961, ale plany budowy świątyni pojawiły się już w latach 40-tych. Architekt, czyli Johannes Olivegren przy projekcie inspirował się Apokalipsą św. Jana, eposem Harry’ego Martinsona „Aniara” i Arką Noego. Jest to kościół zbudowany na osi wschód – zachód. Kościół ma nietypowo umieszczone cztery dzwony z wyrytymi tekstami z Apokalipsy św. Jana, które znajdują się nad wejściem do kościoła. Jego nietypowość to również rozwiązania zaczerpnięte z gotyku i baroku co sprawia, że jest bardzo nieszwedzki. Plac przed kościołem, kiedyś otwarty, obecnie jest…
-
Tajemniczy labirynt w Nyköping.
Niedaleko Nyköping – gdzieś tak 1,5 km od miasta w kierunku południowo-zachodnim znajduje się rezerwat przyrody Svanviken-Lindbacke. Jest to popularny teren spacerów. Kiedyś w tym miejscu znajdowało się morze. Nadal jest to teren podmokły, który jest ulubionym miejscem lęgowym kilku gatunków ptaków, które można w rezerwacie podglądać ze specjalnych platform. Svanviken-Lindbacke jest obecnie bardzo popularnym terenem spacerowym. Jest to również teren wypasu bydła – stąd ogrodzenie. Przynajmniej od epoki żelaza teren rezerwatu, był zamieszkały przez ludzi. W rezerwacie znajduje się cmentarzysko i pozostałości osadnictwa. Najciekawszy jest labirynt, który nie wiadomo kiedy tak naprawdę powstał. W Szwecji takich labiryntów jest około 300 (Szwecja ma ich najwięcej na świecie). W środku takiego labiryntu…
-
Pałac Steninge czyli krwawe historie właścicieli pałacu.
Niedaleko Sztokholmu nad jeziorem Mälaren – w gminie Sigtuna znajduje się piękny pałac Steninge. Jest to jeden z najlepiej zachowanych pałaców z tego okresu, czyli z XVII wieku. Zanim został wybudowany obecny pałac teren, na którym się znajduje należał do Katariny Sigridsdotter. W 1311 roku po jej śmierci majątek przeszedł w ręce zakonu z Sigtuny, w którym był brat Katariny. W XVI wieku Steninge trafiło w ręce Kristierna Bengtsson. Niestety długo się nie nacieszył majątkiem, ponieważ poniósł śmierć podczas krwawej łaźni w 1520 roku w Sztokholmie. Razem z nim zginął jego syn Gabriel. W XVII wieku majątek przeszedł w ręce rodu Gyllenstierna. W 1667 roku Steninge odzieczył Karl Gyllenstierna, który…
