-
10 lat w Szwecji czyli co we mnie zmieniła emigracja.
To nie będzie tekst o plusach i minusach życia w Szwecji w stylu tych, które napisałam wcześniej. To będzie tekst, co się w moim życiu zmieniło za sprawą emigracji do Szwecji, w której mieszkam od 10 lat. 1 Tolerancja Po 10 latach w Szwecji mogę stwierdzić, że nie jestem tolerancyjna. A może nigdy nie byłam? Czy można tolerować coś, z czym nie miało się nigdy styczności i nie znało się tego? Szwecja dała mi taką możliwość, bo to w Szwecji zetknęłam się z różnymi ludźmi i sytuacjami, które sprawiły, że wiem, że nie toleruję pewnych cech charakteru, ludzi z pewnych rejonów świata, religii, ruchów społecznych, ideologii. Nie toleruję nacji, które…
-
Tolerancja szwedzkich Pride Parade?
Właśnie w Sztokholmie skończył się tydzień dumy. Przypomnę, że sztokholmska Pride Parade to największa parada dumy w Skandynawii, która głosi, że jest manifestacją na rzecz człowieka i demonstracją prawa każdego do kochania i bycia tym, kim chce. Impreza, którą dosłownie wycierają sobie gęby polscy blogerzy ze Szwecji, a już nie wspomnę o Polakach w kraju, którzy nie byli, nie widzieli, a wiedzą najlepiej jak jest. A jak naprawdę jest? Czy organizatorzy parad naprawdę uważają, że wszyscy mają równą wartość? W 2012 roku usunięto z parady w Uppsala partię Liberala ungdomsförbundet. Powodem wywalenia było to, że wg koordynatorki parady partia (na której czele stał tak nawiasem Szwed polskiego pochodzenia) ma sprzeczne z wizją…
-
Anundshög
Niedaleko miasta Västerås znajduje się największy w Szwecji kurhan. Jego wysokość to około 9 metrów, a średnica 60 metrów. Jest to jedno z najważniejszych stanowisk archeologicznych w Szwecji. Kurhan powstał między 210 a 1050 r. n.e. Wykopaliska w tym miejscu rozpoczęły się dopiero pod koniec XX wieku. Niektórzy historycy uważają, że nazwa kurhanu pochodzi od legendarnego króla Anunda, który być może został pochowany w kurhanie. Tak naprawdę nie wiadomo kto leży w grobowcu. Nazwa kopca może pochodzić też od kamienia runicznego, na którym jest napis: Folkvid wzniósł wszystkie te kamienie dla swojego syna Hedena, brata Anunda. Gniew przeciął runy. Kamień runiczny jest jednym z kamieni wyznaczających Eriksgata, czyli historycznej drogi…
-
Gamla Lundagatan – najstarsza ulica Södermalm.
Gamla Lundagatan to krótka ulica na Södermalm w Sztokholmie. Jest częścią ulicy Lundagatan. Ulica Lundagatan swoją nazwę otrzymała w 1885 roku. Wcześniej nazywała się Lilla Skinnarviksgatan i Sommens kvarngata. Tuż obok tej ulicy znajduje się punkt widokowy Skinnarviksberget, do którego można dotrzeć Gamla Lundagatan. Jest to uliczka z bardzo starą zabudową. Znajduje się przy niej około 10 drewnianych domów. Jest to najstarsza część zabudowy Södermalm, która była zamieszkana od połowy XVII wieku. Mieszkali w tym miejscu biedni robotnicy z pobliskich fabryk i warsztatów, pokojówki i marynarze, który przy domach mieli również ogrody, w których mogli uprawiać dla siebie warzywa i owoce. Tak naprawdę były to sztokholmskie slumsy. W latach XX…
-
Långbro gård, krokusowy zakątek.
Långbro gård leży na południe od centrum Sztokholmu. Pierwsze źródła o gospodarstwie Longabro w tym miejscu są z II połowy XV wieku. W II połowie XVI wieku właścicielem ziem był Gabriel Kristiernsson-Oxenstierna, wuj znanego kanclerza Axela Oxenstierna. Jednym z kolejnych właścicieli majątku był Arnold Grothusen, który był nauczycielem Zygmunta III Wazy i zarazem jego zwolennikiem. Musiał uciec z kraju, a jego majątek został odebrany przez księcia Karola, późniejszego Karola IX. Pod koniec XIX wieku majątek kupił Alfred Söderlund, nazwany królem Långbro. Podzielił swój majątek i następnie sprzedał. W 1918 roku resztę majątku kupił Ericsson, od którego z kolei w 1947 roku majątek odkupiło miasto Sztokholm. Obecnie jest w rękach prywatnych.…
-
Kościół w Härkeberga
Niedaleko Enköping jest wioska Härkeberga, w której znajduje się prawdziwa perła sztuki sakralnej. Jest to średniowieczny kościół zbudowany z kamienia i cegły. Został zbudowany w latach 1280 – 1310. Pod koniec XV wieku dobudowano przedsionek i sklepienia nawy głównej. Kościół jest jednonawowy. Pod koniec XVIII wieku dobudowano galerię organową. Pierwsze organy kościół otrzymał na początku XVIII wieku. Te obecne są z 1811 roku. Ambona kościelna jest z 1791 roku. Piękne ławki są z 1755 roku. W kościele znajduje się piękny krucyfiks z XIV wieku. Kościół jest znany ze swoich malowideł ściennych, które w XV wieku wykonał słynny Albertus Pictor. Malowidła w większej części nigdy nie były zamalowane (na sklepieniach) i…
-
Młyn Överby w Sollentunie
Örby kvarn gminie Sollentuna to jedyny działający wiatrak w województwie sztokholmskim. Kiedyś w Sollentuna było takich wiatraków 6. Dzisiaj jest tylko jeden. Jest to wiatrak typu holenderskiego. Zbudowany został w połowie XIX wieku na miejscu innego wiatraka, który prawdopodobnie w tym miejscu stał od XVIII wieku. Stoły, które są ustawione przy wiatraku, zrobione są ze starych kół młyńskich używanych w poprzednim wiatraku. Młyn należy do gospodarstwa Överby, w którym mieszkał młynarz. Ostatnim młynarzem był Abraham Karlsson, który dzierżawił młyn do 1909 roku. Po jego dzierżawie młyn stał pusty i coraz bardziej niszczał. W 1948 roku nowy właściciel Överby gård przekazał wiatrak organizacji Sollentuna Hembygdsförening, która wyremontowała wiatrak. W latach 90 tych…
-
Skinnarviksringen w Sztokholmie
Na sztokholmskim Södermalm niedaleko znanego punktu widokowego Skinnarviksberget znajduje się krótka ulica, Skinnarviksringen. Jest to ulica zabudowana domami jednorodzinnymi a przez to bardzo unikalna jeżeli chodzi o Södermalm. Nazwę ulica wzięła od pobliskiego wzgórza Skinnarviksberget i także w tym miejscu mieli swoje warsztaty garbarze. Plan zabudowy ulicy został sporządzony w 1911 roku, a wille zaczęły powstawać w latach 20 tych. Długi czas rozpoczęcia zabudowy spowodowany był kryzysem po I wojnie światowej. Większość domów wybudowali dla siebie znani architekci. Znajduje się tu kilka ciekawych budynków takich jak: Willa z numerem 4. Dom został zbudowany przez Nilsa Andersson Wadsjö, wg projektu jego syna znanego szwedzkiego architekta, Haralda Wadsjö. W kolejnych latach nazwano…
-
Disagården – skansen w Gamla Uppsala
W Gamla Uppsala tuż obok starego kościoła i cmentarzyska wikingów, o którym pisałam tutaj znajduje się niewielki skansen – Disagården. Skansen został stworzony w 1931 roku przez fundację, która prowadziła go do 1971 roku kiedy została rozwiązana. Disagården zostało następnie przejęte przez muzeum Uppland. Disagården to wioska, w której można zobaczyć, jak żyli ludzie na wsi w XIX wieku. Budynki zostały przeniesione do skansenu z różnych stron terenu Uppland. W Skansenie znajduje się ponad 20 budynków z XVII, XVIII i XIX wieku. Najciekawsze to: Wiatrak z parafii Ramsta. Szopa z początku XIX służąca do przechowywania. Piwnica z XVII wieku z parafii Tensta. Budynek mieszkalny z Bärby, parafia Östervåla. Kuchnia jest z…
-
Hjorthagskyrka – kościół pod znakiem jelenia
W sztokholmskiej dzielnicy Hjorthagen znajduje się kościół z czerwonej cegły. Podobno jest to jeden z najpiękniejszych i zarazem najdziwniejszych kościołów z przełomu wieków w Szwecji. Budowa kościoła rozpoczęła się w 1907 roku, a w 1909 roku dokonano konsekracji świątyni. Architektem kościoła został Carl Bergsten, którego projekt nie do końca przypadł do gustu parafianom. Nie podobało im się, że ceglana elewacja kościoła zleje się z okolicznymi budynkami. Projekt był dla nich zbyt arogancki. Pobożni parafianie chcieli małego, otynkowanego wiejskiego kościółka w stylu neogotyckim. Architekt nie poddał się i w efekcie w Hjorthagen stoi kościół, który obecnie bardzo się wyróżnia na tle otynkowanych budynków. Carl Bergsten w swoim projekcie inspirował się nowymi…