-
Anundshög
Niedaleko miasta Västerås znajduje się największy w Szwecji kurhan. Jego wysokość to około 9 metrów, a średnica 60 metrów. Jest to jedno z najważniejszych stanowisk archeologicznych w Szwecji. Kurhan powstał między 210 a 1050 r. n.e. Wykopaliska w tym miejscu rozpoczęły się dopiero pod koniec XX wieku. Niektórzy historycy uważają, że nazwa kurhanu pochodzi od legendarnego króla Anunda, który być może został pochowany w kurhanie. Tak naprawdę nie wiadomo kto leży w grobowcu. Nazwa kopca może pochodzić też od kamienia runicznego, na którym jest napis: Folkvid wzniósł wszystkie te kamienie dla swojego syna Hedena, brata Anunda. Gniew przeciął runy. Kamień runiczny jest jednym z kamieni wyznaczających Eriksgata, czyli historycznej drogi…
-
Långbro gård, krokusowy zakątek.
Långbro gård leży na południe od centrum Sztokholmu. Pierwsze źródła o gospodarstwie Longabro w tym miejscu są z II połowy XV wieku. W II połowie XVI wieku właścicielem ziem był Gabriel Kristiernsson-Oxenstierna, wuj znanego kanclerza Axela Oxenstierna. Jednym z kolejnych właścicieli majątku był Arnold Grothusen, który był nauczycielem Zygmunta III Wazy i zarazem jego zwolennikiem. Musiał uciec z kraju, a jego majątek został odebrany przez księcia Karola, późniejszego Karola IX. Pod koniec XIX wieku majątek kupił Alfred Söderlund, nazwany królem Långbro. Podzielił swój majątek i następnie sprzedał. W 1918 roku resztę majątku kupił Ericsson, od którego z kolei w 1947 roku majątek odkupiło miasto Sztokholm. Obecnie jest w rękach prywatnych.…
-
Kościół w Härkeberga
Niedaleko Enköping jest wioska Härkeberga, w której znajduje się prawdziwa perła sztuki sakralnej. Jest to średniowieczny kościół zbudowany z kamienia i cegły. Został zbudowany w latach 1280 – 1310. Pod koniec XV wieku dobudowano przedsionek i sklepienia nawy głównej. Kościół jest jednonawowy. Pod koniec XVIII wieku dobudowano galerię organową. Pierwsze organy kościół otrzymał na początku XVIII wieku. Te obecne są z 1811 roku. Ambona kościelna jest z 1791 roku. Piękne ławki są z 1755 roku. W kościele znajduje się piękny krucyfiks z XIV wieku. Kościół jest znany ze swoich malowideł ściennych, które w XV wieku wykonał słynny Albertus Pictor. Malowidła w większej części nigdy nie były zamalowane (na sklepieniach) i…
-
Młyn Överby w Sollentunie
Örby kvarn gminie Sollentuna to jedyny działający wiatrak w województwie sztokholmskim. Kiedyś w Sollentuna było takich wiatraków 6. Dzisiaj jest tylko jeden. Jest to wiatrak typu holenderskiego. Zbudowany został w połowie XIX wieku na miejscu innego wiatraka, który prawdopodobnie w tym miejscu stał od XVIII wieku. Stoły, które są ustawione przy wiatraku, zrobione są ze starych kół młyńskich używanych w poprzednim wiatraku. Młyn należy do gospodarstwa Överby, w którym mieszkał młynarz. Ostatnim młynarzem był Abraham Karlsson, który dzierżawił młyn do 1909 roku. Po jego dzierżawie młyn stał pusty i coraz bardziej niszczał. W 1948 roku nowy właściciel Överby gård przekazał wiatrak organizacji Sollentuna Hembygdsförening, która wyremontowała wiatrak. W latach 90 tych…
-
Skinnarviksringen w Sztokholmie
Na sztokholmskim Södermalm niedaleko znanego punktu widokowego Skinnarviksberget znajduje się krótka ulica, Skinnarviksringen. Jest to ulica zabudowana domami jednorodzinnymi a przez to bardzo unikalna jeżeli chodzi o Södermalm. Nazwę ulica wzięła od pobliskiego wzgórza Skinnarviksberget i także w tym miejscu mieli swoje warsztaty garbarze. Plan zabudowy ulicy został sporządzony w 1911 roku, a wille zaczęły powstawać w latach 20 tych. Długi czas rozpoczęcia zabudowy spowodowany był kryzysem po I wojnie światowej. Większość domów wybudowali dla siebie znani architekci. Znajduje się tu kilka ciekawych budynków takich jak: Willa z numerem 4. Dom został zbudowany przez Nilsa Andersson Wadsjö, wg projektu jego syna znanego szwedzkiego architekta, Haralda Wadsjö. W kolejnych latach nazwano…
-
Disagården – skansen w Gamla Uppsala
W Gamla Uppsala tuż obok starego kościoła i cmentarzyska wikingów, o którym pisałam tutaj znajduje się niewielki skansen – Disagården. Skansen został stworzony w 1931 roku przez fundację, która prowadziła go do 1971 roku kiedy została rozwiązana. Disagården zostało następnie przejęte przez muzeum Uppland. Disagården to wioska, w której można zobaczyć, jak żyli ludzie na wsi w XIX wieku. Budynki zostały przeniesione do skansenu z różnych stron terenu Uppland. W Skansenie znajduje się ponad 20 budynków z XVII, XVIII i XIX wieku. Najciekawsze to: Wiatrak z parafii Ramsta. Szopa z początku XIX służąca do przechowywania. Piwnica z XVII wieku z parafii Tensta. Budynek mieszkalny z Bärby, parafia Östervåla. Kuchnia jest z…
-
Hjorthagskyrka – kościół pod znakiem jelenia
W sztokholmskiej dzielnicy Hjorthagen znajduje się kościół z czerwonej cegły. Podobno jest to jeden z najpiękniejszych i zarazem najdziwniejszych kościołów z przełomu wieków w Szwecji. Budowa kościoła rozpoczęła się w 1907 roku, a w 1909 roku dokonano konsekracji świątyni. Architektem kościoła został Carl Bergsten, którego projekt nie do końca przypadł do gustu parafianom. Nie podobało im się, że ceglana elewacja kościoła zleje się z okolicznymi budynkami. Projekt był dla nich zbyt arogancki. Pobożni parafianie chcieli małego, otynkowanego wiejskiego kościółka w stylu neogotyckim. Architekt nie poddał się i w efekcie w Hjorthagen stoi kościół, który obecnie bardzo się wyróżnia na tle otynkowanych budynków. Carl Bergsten w swoim projekcie inspirował się nowymi…
-
Szwedzkie pamiątki z marketu.
Pamiątki możemy zawsze kupić w turystycznych miejscach i dotyczy to całego świata. W Szwecji z jednej strony jest podobnie, a z drugiej inaczej. Nie dostaniemy np. tak jak w Polsce pamiątek na Poczcie, ponieważ w Szwecji nie ma Poczty w sensie, że Poczta nie ma swoich lokali. Przesyłki odbiera się i wysyła w specjalnie wydzielonych w sklepach czy kioskach punktach, w których nie ma miejsca na pamiątki. W wielu miastach, które są mało turystyczne, nie ma specjalnych sklepów z pamiątkami. To gdzie te pamiątki można kupić? Na pewno w Informacji Turystycznej, na lotnisku, w księgarniach i…w większych marketach. Taki market może być prawdziwą skarbnicą pamiątek ze Szwecji. Co takiego można…
-
Ugglegränd o jednej z najkrótszych uliczek w Sztokholmie.
Spacerując po Södermalm – w bliskim rejonie magicznego Monteliusvägen można natknąć się na jedną z najkrótszych w Sztokholmie ulic. Ugglegränd ma tylko 35 metrów długości. Idąc Brännkyrkagatan łatwo jest ją przegapić, ponieważ kończy się całkiem nieźle ukrytymi (zwłaszcza wiosną i latem) schodami. Z drugiej strony, czyli od Tavastgatan jest lepiej widoczna, ale sprawia wrażenie zamkniętego podwórka/studni. Stąd pewnie niewielu turystów można spotkać w tym miejscu. Schody na końcu Ugglegränd, aż zachęcają do przycupnięcia i podglądania przechodzących popularną Brännkyrkagatan turystów i mieszkańców pobliskich domów. Jest tu kilka perełek architektonicznych. Na rogu ulic Ugglegränd i Tavastgatan znajduje się piękny domu, który został zbudowany w 1890 roku przez C. A. Sandberg. Wcześniej w…
-
Szwecja o smaku lukrecji czyli spotkanie w bibliotece Morenowej.
Kilkanaście lat temu miałam w jednej z gdańskich bibliotek wystawę zdjęć. Zaprzyjaźniłam się wtedy z jedną z pań bibliotekarek. To było kilka lat przed moją przeprowadzką do Szwecji. Niestety po moim wyjeździe kontakt się urwał, biblioteka została zlikwidowana, koleżanka poszła na urlop macierzyński, ja zmieniłam adres email i pochłonęło mnie życie w Szwecji. Rok temu szukając książek w katalogu biblioteki w Gdańsku, znalazłam je w bibliotece na Morenie. Nie byłam wcześniej w tej bibliotece i kiedy w końcu do niej dotarłam, otworzyłam drzwi i ukazała mi się uśmiechnięta od ucha do ucha buzia koleżanki z biblioteki na Igielnickiej. Tak o to odzyskałam kontakt z koleżanką, z którą okazało się, że…
