Szwecja
-
Glögg – smak szwedzkiego Bożego Narodzenia.
Glögg to skandynawski gorący napój na bazie wina lub spirytusu. Grzane wino było popularne już w starożytności. Dodane przyprawy do wina wzmacniały jego walory smakowe, a także sprawiały, że działało jak lekarstwo. W średniowieczu zwyczaj picia ciepłego wina był rozpowszechniony w niemieckojęzycznej części Europy i to właśnie z tego regionu przywędrował do krajów nordyckich. Wiadomo, że król szwedzki, Gustaw Wasa miał swoją ulubioną mieszankę składającą się z wina reńskiego, cukru, miodu, cynamonu, goździków, imbiru i kardamonu. W Szwecji wino grzane stało się szalenie popularne pod koniec XIX wieku. Zapotrzebowanie było tak duże, że firmy zajmujące się sprzedażą wina, zaczęły wytwarzać gotowe grzańce. Produkowali je w dwóch wariantach, słabszym i mocniejszym…
-
Jarmarki świąteczne w Sztokholmie.
Julmarknad, czyli jarmark bożonarodzeniowy do Szwecji jarmarki przywędrował z Niemiec. W Sztokholmie jarmarków jest całe mnóstwo. Większość z nich odbywa się tylko w jedną niedzielę Adwentu. 1. Gamla Stan Jarmark na Stortorget na sztokholmskim Starym Mieście jest chyba najbardziej znanym jarmarkiem w Sztokholmie. W tym miejscu jarmarki odbywają się od XIV wieku. Dzisiejsze budki z wyglądu przypominają te średniowieczne. Jarmark na Gamla Stan zaczyna się około miesiąca przed Bożym Narodzeniem i trwa do zazwyczaj 23 grudnia. Otwarty jest codziennie. Nie ma tu sceny muzycznej, która po prostu by się już nie zmieściła na rynku. 2. Skansen Jarmark w Skansenie organizowany jest od roku 1903 w piątki, soboty i niedziele adwentowe.…
-
Kościół św. Stefana/Szczepana w Sztokholmie.
Kościół św. Stefana znajduje się w parafii św. Jana w dzielnicy Sztokholmu, Vasastaden. Kiedyś na miejscu kościoła stała mała drewniana kaplica, którą zbudowało w 1899 roku Towarzystwo Krzewienia Duszpasterstwa Kościelnego. Kaplica jako patrona otrzymała świętego Stefana, pierwszego chrześcijańskiego męczennika, który działał w pierwszym chrześcijańskim zborze w Jerozolimie. W 1901 roku przystąpiono do budowy dużego kościoła, a kaplicę przeniesiono do dzielnicy Aspudden, gdzie stała się kościołem św. Zygfryda. Nowy kościół św. Stefana został ukończony w 1904 roku. Kościół ustawiony jest w kierunku północ-południe. Główne wejście prowadzi przez wieżę. Do kościoła dostać się jeszcze można od północy wejściem przez salkę kościelną i wejściem od strony wschodniej. Architekt, Carl Möller, projektując kościół św.…
-
Nobel Week Lights w Sztokholmie.
W Sztokholmie podczas Tygodnia Nobla odbywa się festiwal światła. Dzieła sztuki inspirowane odkryciami, które zostały uhonorowane Nagrodą Nobla to istna galeria sztuki na świeżym powietrzu, która jednocześnie przybliża postacie laureatów Nagrody Nobla i ich dokonania. 1 Cyklotron – Bofills båge. Jim Farula, amerykański architekt mieszkający w Szwecji stworzył instalację, dla której inspiracją była nagroda Nobla z fizyki przyznana w 1939 roku Ernestowi Orlando Lawrence’owi za „wynalezienie i rozwój cyklotronu oraz uzyskane za jego pomocą wyniki, zwłaszcza w odniesieniu do sztucznych pierwiastków promieniotwórczych”. 2. Stadsmuseet – Horizon. Julia Dantonnet, francuska artystka inspirowała się Pokojową Nagrodą Nobla z 2007 roku przyznaną (Międzyrządowemu Zespołowi ds. Zmian Klimatu) i Alowi Gore’owi za „ich wysiłki…
-
Uppenbarelsekyrkan w Hägersten.
W Sztokholmie, w bardzo uroczej dzielnicy Midsommarkransen znajduje się ciekawy i bardzo klimatyczny kościół. Stoi na sporym wzniesieniu i kształtem przypomina statek. Kościół został zbudowany w latach 1959 – 1961, ale plany budowy świątyni pojawiły się już w latach 40-tych. Architekt, czyli Johannes Olivegren przy projekcie inspirował się Apokalipsą św. Jana, eposem Harry’ego Martinsona „Aniara” i Arką Noego. Jest to kościół zbudowany na osi wschód – zachód. Kościół ma nietypowo umieszczone cztery dzwony z wyrytymi tekstami z Apokalipsy św. Jana, które znajdują się nad wejściem do kościoła. Jego nietypowość to również rozwiązania zaczerpnięte z gotyku i baroku co sprawia, że jest bardzo nieszwedzki. Plac przed kościołem, kiedyś otwarty, obecnie jest…
-
Poronienie w Szwecji część druga.
Siedzicie sobie niedawno przy biurku razem z Panem B. Nagle słyszysz tekst: A wiesz, Freja, że miałabyś teraz rodzeństwo? Siostrę albo brata. To przypomina Ci pewną sytuację sprzed dwóch lat i mówisz, że może dobrze, że tak się stało, bo nie wiesz, czy dałabyś radę z Freją i półtorarocznym maluszkiem. Na to Pan B. odpowiada, że on myślał o tej pierwszej ciąży. Tamto dziecko miałoby 6 lat. Ciekawe, że ta sama historia zdarzyła się o tej samej porze roku. Ciekawe, że dwa razy trafiłaś na niekompetentny personel, przez którego decyzje mogłaś się przekręcić na tamten świat. Och, na pewno musiałaś mieć pecha, bo przecież w Szwecji to niemożliwe. W każdym…
-
Åsa gravfält – największe cmentarzysko z epoki Wikingów w Södermanland.
Åsa gravfält to jedno z największych cmentarzysk w Södermanland. Znajduje się na wyspie Selaön w gminie Strängnäs. Na cmentarzysku zobaczyć można około 160 nagrobków i 45 kurhanów. Najciekawszym obiektem jest „statek”, który ma 33 metry długości i 8 metrów szerokości. Kamieni jest 18 (pierwotnie było 24). Przy wejściu na cmentarzysko stoi kamień runiczny z XI wieku. Jest to jedyny kamień runiczny znaleziony na wyspie Selaön. Podobno w dawnych czasach kamień próbowano przewieźć do Tynnelsö. Kamień runiczny miał być wykorzystany do budowy. Podobno 12 wołów próbowało wyciągnąć kamień i nie dało rady. Jako dodatkową ciekawostkę związaną z tym miejscem można podać, że na cmentarzysku rośnie zagrożona wyginięciem Pulsatilla vulgaris, czyli Sasanka zwyczajna.…
-
Fredmansgatan dawny Paryski Zaułek w Sztokholmie.
Fredmansgatan to niewielka uliczka na sztokholmskim Södermalm. Przed 1885 rokiem Fredmansgatan nazywała się Parisgränden. W Sztokholmie istniały dwie uliczki o tej nazwie — druga na Vasastaden. Po reformie nazw ulic w 1885 roku obie otrzymały nowe nazwy. Fredmansgatan związana jest z pobliską Bellmansgatan, do której trzeba zejść po schodach. Główny tłem nazwy ulicy jest Jean Fredman, który w XVIII wieku był nadwornym zegarmistrzem i wzorem dla postaci Fredmana, bohatera pieśni napisanych przez Carla Michaela Bellmana. Fredmansgatan jest ślepą ulicą — kończy ją dosyć długie zejście do ulicy Bellmansgatan. Na końcu ulicy stoi zabytkowy budynek z 1888 roku. Z drugiej strony Fredmansgatan stoi przepiękny budynek szkoły Södra Latin. Na rogu Fredmansgatan…
-
Strömsborg – najmniejsza wyspa w Sztokholmie.
Strömsborg to chyba najmniejsza wyspa w Sztokholmie. Chociaż znajduje się w samym sercu centrum Sztokholmu, to mało kto na nią zwraca uwagę i mało kto ją odwiedza. Wyspa znajduje się pomiedzy Gamla Stan, Dworcem Centralnym, a Riksdagiem. Nie jest połączona z lądem stałym. Dostać się można na nią mostem, który połączony jest mostem Vasa. Wyspa jest tak mała, że znajdujący się na niej budynek zajmuje praktycznie całą jej powierzchnię. Obejście jej dookoła zajmuje dosłownie kilka minut. W dawnych czasach wyspa była po prostu sporą skałą wystającą z wody. Nic się na niej nie znajdowało i nikogo w związku z tym nie interesowała. Nazywała się też inaczej, bo Stenskär. W 1647…
-
Tajemniczy labirynt w Nyköping.
Niedaleko Nyköping – gdzieś tak 1,5 km od miasta w kierunku południowo-zachodnim znajduje się rezerwat przyrody Svanviken-Lindbacke. Jest to popularny teren spacerów. Kiedyś w tym miejscu znajdowało się morze. Nadal jest to teren podmokły, który jest ulubionym miejscem lęgowym kilku gatunków ptaków, które można w rezerwacie podglądać ze specjalnych platform. Svanviken-Lindbacke jest obecnie bardzo popularnym terenem spacerowym. Jest to również teren wypasu bydła – stąd ogrodzenie. Przynajmniej od epoki żelaza teren rezerwatu, był zamieszkały przez ludzi. W rezerwacie znajduje się cmentarzysko i pozostałości osadnictwa. Najciekawszy jest labirynt, który nie wiadomo kiedy tak naprawdę powstał. W Szwecji takich labiryntów jest około 300 (Szwecja ma ich najwięcej na świecie). W środku takiego labiryntu…
