Przewodnik po Sztokholmie
-
Duchy kościoła św. Jadwigi Eleonory.
W samym sercu sztokholmskiej dzielnicy Östermalm znajduje się przepiękny kościół pod wezwaniem Jadwigi Eleonory. Jest to kościół wyznania ewangelicko-luterańskiego. W 1664 podjęto decyzję o zbudowaniu w tym miejscu kościoła. Niestety brak pieniędzy przerwał na kilkadziesiąt lat budowę świątyni. Dopiero w 1737 konsekrowano kościół. Nadano mu imię Jadwigi Eleonory na cześć żony króla Szwecji Karola X Gustawa. Budynek kościoła jest rotundą. Kopuła kościoła powstała pod koniec XIX wieku. Kościół Jadwigi Eleonory posiada jeden z najcięższych dzwonów kościelnych w Szwecji. Dzwon został złupiony w Danii przez generała Carla Gustawa Wrangla (to ten sam który rabował w Polsce). Jest tu przepiękna klasycystyczna ambona. Kościół posiada piękne organy które są następcami tych oryginalnych. Jest…
-
Nawiedzony wiatrak w Årsta.
Niedaleko węzła przesiadkowego na stacji Gullmarsplan stoi wiatrak. Wciśnięty pomiędzy wiadukty jest prawie niewidoczny. Jest to trzeci młyn z kolei jaki stoi w tym miejscu. Pierwszy młyn w tym miejscu zbudowano w połowie XVII wieku. Drugi – pod koniec XVIII wieku. Ten obecny pochodzi z końca XIX wieku. Dzisiejszy młyn działał do roku 1882 kiedy to jego funkcję przejął duży, nowoczesny młyn. Wiatrak zamknięto na cztery spusty i powoli ulegał zniszczeniu. Na początku XX wieku był w tak kiepskim stanie, że zaczęto zastanawiać się nad jego wyburzeniem. Na szczęście władze miasta przemyślały sprawę i postanowiły wiatrak odnowić. W dawnym młynie miała powstać restauracja. Pod koniec lat 90 tych znowu zainteresowano…
-
Muzeum Średniowiecznego Sztokholmu.
Sztokholm jest jak już kiedyś wspominałam pełen zakamarków, a w tych zakamarkach ukryte są muzea. Takim nieźle zakamuflowanym muzeum jest Muzeum Średniowiecznego Sztokholmu. To muzeum pokazuje powstanie i rozwój Sztokholmu. Zbudowane jest wokół oryginalnych pozostałości po starym mieście. Muzeum powstało w wyniku budowy garażu przy budynku Parlamentu w latach 70 tych. W trakcie prac wykopaliskowych podjęto decyzję o utworzeniu w tym miejscu muzeum. Ogromny parking tym samym poszedł w odstawkę. Szkoda było stracić fragmenty murów miejskich które wybudowano za czasów króla Gustawa Wazy w XVI wieku, tajny tunel i stary cmentarz. W trakcie wykopalisk znaleziono około 11 łodzi i 7 ton ludzkich szkieletów. Wykopaliska dały również możliwość prześledzenia rozwoju okolicy…
-
Duchy kościoła w Österhaninge.
Kościół w Österhaninge to niewielki kościółek który znajduje się gminie Hanninge – na południe od Sztokholmu. Jest to kościół pod wezwaniem św. Gertrudy. Świątynia ta została zbudowana w średniowieczu – dokładnie w 1320 roku. Prawdopodobnie w tym miejscu już wcześniej stał drewniany kościółek. Kościół przez stulecia przechodził różne zmiany. W XV wieku poszerzono kościelny chór. Wieża kościelna budowana była etapami aż do drugiej połowy XVI wieku. W 1663 roku u szczytu kościółka dobudowano renesansową kaplicę dla admirała Claes Hansson Bielke Stierna – właściciela pobliskiego pałacu Årsta. Z racji tego, że grobowiec znajduje się sporo nad ziemią, podłoga grobowca jest sporo powyżej podłogi nawy głównej. Obecny ołtarz pochodzi z roku 1973…
-
Millesgården.
W 1906 roku małżeństwo szwedzkich artystów Olga i Carl Milles kupili kawałek ziemi na wyspie Lidingö. Chcieli na położonej na skarpie działce wybudować dom z pracowniami. W 1908 roku dom nadawał się do zamieszkania. W późniejszych latach dom wciąż będzie przebudowywany. Z powodu problemów z płucami Carla (jako rzeźbiarz wdychał kamienny pył) w roku 1911 stworzono pracownię rzeźb na świeżym powietrzu. W latach 20 tych Carl stał się bardzo popularnym rzeźbiarzem. Dzięki sporemu zainteresowaniu i dopływowi gotówki rzeźbiarz kupił sąsiednią działkę i wybudował kolejne studio. W roku 1936 utworzono fundację Carla i Olgi Milles – Lidingöhem i oddali swój dom z całym terenem państwu szwedzkiemu. W 1950 roku rozpoczęto budowę dolnego tarasu…
-
Nordiska museet czyli must see.
W 1872 roku w Dalarna niejaki Artur Hazelius widząc starą chałupkę, ustępującą pod naporem nowej zabudowy, postanowił coś zrobić, aby ochronić szwedzką kulturę ludową. W tym celu zaczął podróżować po Szwecji i zbierać co tylko się da. Kolekcję były pokazywane w Sztokholmie przy ulicy Drottninggatan. Wkrótce kolekcja tak się rozrosła, że Hazelius zaczął myśleć o stworzeniu muzeum. W 1880 roku Artur H. stworzył fundację „Nordiska Museet”. W 1883 roku ogłoszono konkurs architektoniczny na budynek nowego muzeum, który miał stanąć na wyspie Djurgården. Spośród 16 propozycji wybrano projekt architekta Isaka Gustafa Clasona. W swoim projekcie inspirował się szwedzkimi zamkami Gripsholm i Vadstena oraz duńskimi Kronborg i Fredriksborg. W 1888 roku rozpoczęto…
-
Pechowy kościół w Tyresö.
Wiele razy pocałowałam klamkę kościoła w Tyresö. Pechowo trafiałam, że zawsze akurat był zamknięty dla zwiedzających. Udało się pewnego, zimowego dnia. W środku akurat siedział młody mężczyzna i ćwiczył grę na organach. Jak na typowego Szweda był bardzo rozmowny. Usłyszawszy, że jestem z Polski pochwalił się, że ma krewnego pochodzącego z mojego kraju. Miłe, że chciał mi zrobić przyjemność tym, że coś wie o Polsce. Dzięki niemu mogłam spokojnie obejrzeć kościół i jednocześnie posłuchać muzyki sakralnej. Kościół został wybudowany w latach 1638–1640. Fundatorem kościoła był Gabriel Oxenstierna – właściciel leżącego nieopodal zamku i okoliczni mieszkańcy. Rok po ukończeniu budowy Gabriel Oxenstierna zmarł i został pochowany w „swoim” kościele. Jego…
-
Spökslottet – czyli nawiedzony pałac w Sztokholmie.
W samym sercu sztokholmskiej dzielnicy Norrmalm znajduje się tajemnicze miejsce którego nazwa mówi sama za siebie – Park i Pałac Duchów. Spökslottet a dokładnie mówiąc Schefflerska palatset znajduje się na Drottninggatan (tak, to przy tej ulicy miał miejsce atak terrorystyczny). Pałac został zbudowany na początku XVIII wieku przez pochodzącego ze Śląska kupca Hansa Pettera Schefflera. Miała to być jego letnia rezydencja. Do 1924 roku posiadłość znajdowała się rękach prywatnych. W 1924 roku pałac z parkiem został przekazany władzom uniwersytetu sztokholmskiego. Obecnie budynek pełni funkcje reprezentacyjne uniwersytetu, „pracują” tu emerytowani profesorowie oraz znajdują się tu dwie kolekcje dzieł sztuki. Pałacowy park początkowo był przepięknym barokowym ogrodem/parkiem. Pod koniec XVIII wieku styl parku zmieniono…
-
Muzeum Śródziemnomorskie w Sztokholmie.
Sztokholm to miejsce, w którym odnajdzie się archeolog albo wielbiciel archeologii – jeżeli chodzi o muzea. Nie ma tu jednego, muzeum archeologicznego, ale jest ich kilka. Wynika to z tego, że Szwecja jest dosyć bogata w eksponaty archeologiczne i stąd podział na różne „strony świata”. Mamy do wyboru np. muzeum archeologiczne ziem północnych, kręgu wschodnio-azjatyckiego czy akwenu Morza Śródziemnego. To ostatnie odwiedziłam jakiś czas temu. Wiele razy przechodziłam koło tego muzeum (znajduje się w centrum miasta) i szczególnie nie zwróciłam na nie uwagi – ot taki duży gmach jakich wiele w Sztokholmie. Budynek muzeum został wybudowany w XVII wieku dla słynnego generała Gustawa Horna. W tym budynku mieściły się wcześniej…
-
Nawiedzony kościółek w Värmdö.
Värmdö to wyspa należąca do sztokholmskiego archipelagu. Jest szóstą pod względem wielkości szwedzką wyspą. Na tej niewątpliwie urokliwej wyspie znajduje się równie urokliwy XV wieczny kościółek. Kościółek poświęcono świętemu Olafowi. Jest jedynym średniowiecznym kościołem na Värmdö, stąd też pewnie mówi się, że to katedra archipelagu. Pierwszy kościół, który został wybudowany w tym miejscu, był drewniany. Tak naprawdę nie wiadomo do końca kiedy dokładnie go postawiono. Z czasem kościółek przebudowano, a raczej wybudowano na nowo z kamienia. Jego kształt jest dziwny, bardzo przysadzisty. Nie ma też wieży. Dzwony kościelne znajdują się w położonej nieopodal drewnianej dzwonnicy z XIX wieku (jest to trzecia z kolei dzwonnica). O ile z zewnątrz kościół sprawia…
