Szwecja
-
Pałac Bro Hof.
Pałac Bro Hof albo Brogård położony jest na terenie, który był zamieszkany już w epoce brązu. We wczesnym średniowieczu teren ten należał do króla. W 1565 roku zbudowano dwór o nazwie Brogård niedaleko brzegu jeziora Mälaren. W XIX wieku właściciel tych ziem Johan Claes Eriksson Sparre kazał wyburzyć budynek starego dworu. Pozostały tylko dwa osiemnastowieczne skrzydła pałacu. Budynek pałacu został wzniesiony na wzgórzu, z którego rozciąga się widok na jezioro Mälaren. Oprócz pałacu do majątku należały też budynki gospodarcze, mieszkalne i wieża ciśnień. W 1938 roku majątek przeszedł w ręce wnuczki siostry Johana Sparre (był bezdzietny), Ebby Reuterskiöld. 30 lat później Ebba sprzedała Brogård firmie Kooperativa Förbundet, która niezbyt dbała…
-
Nawiedzona restauracja na sztokholmskim Stureplan.
W Sztokholmie przy Stureplan znajduje się restauracja z ciekawą historią. Obecnie działa pod szyldem East, ale do roku 1987 działała w tym miejscu restauracja o nazwie „Brända tomten”. Została ona otwarta w 1922 roku w miejscu dawnego antykwariatu. Restaurację otworzył Sten Hellberg, późniejszy znany szwedzki restaurator, autor książek kucharskich i kolekcjoner dzieł sztuki ze wspólnikiem Svenem Stål. Obaj chcieli stworzyć wyjątkowe miejsce, do którego odważą się przyjść nawet samotne kobiety. Wnętrze restauracji zostało urządzone z olbrzymim rozmachem. Każda z sal otrzymała swoją nazwę np. Sala Wersalska, Sala Lustrzana, Biedermeier. Sale zostały udekorowane działami sztuki. Początkowo restauracja dzieliła lokal ze sklepem z antykami. Restauracja szybko stała się modnym miejscem w Sztokholmie.…
-
Jak być bardziej szwedzkim niż rodowity Szwed.
Moimi obiektami obserwacji życia w Szwecji są nie tylko Szwedzi, ale też i rodacy. Tym razem postanowiłam dobrać się do skóry specjalnej grupie – tej zachłyśniętej Szwecją, która nie daje powiedzieć złego słowa na swój raj na ziemi. 1.Szwedzcy Polacy zazwyczaj przy bezbrzeżnym uwielbieniu Szwecji plują nienawiścią w kierunku własnej ojczyzny. Zawsze się zastanawiam, po co im w takim razie polski paszport. Ja bym na takich miejscu nawet się nie przyznawała do tego, że jestem z Polski (co ciężko ukryć mówiąc z twardym polskim akcentem). Takie osoby kochają siedzieć na polskich forach, na których wyzywają od Polaczków tych, z którymi się nie zgadzają i każą wracać do Polski. Co ciekawe…
-
Zamek w Nyköping czyli o związkach Przemysła II.
Nasze związki ze Szwecją to nie tylko sławetny Potop czy Katarzyna Jagiellonka tych nitek jest o wiele więcej, niż nam się wydaje. Jedną z takich nitek jest żona polskiego króla Przemysła II. Przemysł II urodził się w 1257 roku w Poznaniu jako wnuk Henryka II Pobożnego i prawnuk Henryka I Brodatego. Był ostatnim potomkiem linii wielkopolskiej Piastów. W roku 1295 udało mu się koronować na króla Polski. Niestety kilka miesięcy później został zamordowany przez Branderburczyków. Przemysł II nie miał za bardzo szczęścia do żon. Jego pierwsza żona Ludgarda Meklemburska początkowo była uwielbiana przez męża. Niestety wszystko zmieniła bezpłodność Ludgardy. Jej nagła śmierć wywołała plotki o rzekomym zabójstwie na zlecenie Przemysła,…
-
Kościół św. Jakuba w Sztokholmie.
W Sztokholmie tuż obok Opery i Kungsträdgården znajduje się kościół św. Jakuba. Kościół dosyć długo budowano. Fundamenty postawiono w roku 1580, a konsekrowano prawie 100 lat później, bo w 1643 roku. Skąd św Jakub? W XIV wieku w bardzo mocno był rozpowszechniony kult św. Jakuba di Compostela. W Sztokholmie św. Jakub miał swoją kaplicę na przedmieściach Sztokholmu w Solna. Z czasem kaplicę rozebrano i zbudowano kościół, który z kolei został zburzony w 1527 roku. Obecny kościół to inicjatywa króla Jana III (mąż Katarzyny Jagiellonki). Niestety król nie zdążył zobaczyć kościoła w całej swej okazałości, ponieważ zmarł w 1592 roku. Uroczyste otwarcie nastąpiło w 1643 roku w obecności królowej Kristiny. Jednocześnie…
-
Pałac Ljunglöfska w Sztokholmie.
Nad jeziorem Mälaren – w części sztokholmskiej jest mnóstwo pięknych obiektów architektonicznych. Jednym z nich jest Pałac Ljunglöfska, który znajduje się w Blackeberg (części dzielnicy Bromma). Blackeberg było niegdyś niewielkim gospodarstwem rolnym. W 1861 roku bogaty przedsiębiorca, zwany królem snusu (tytoniu), Knut Ljunglöf kupił ziemię w Blackeberg. Pierwsze co zrobił, to kazał zburzyć starą zagrodę. Następnie zlecił wybudowanie dużej willi, siedziby godnej „króla”. Budynek zbudowano w stylu neobarokowego historyzmu. Willę urządzono z ogromnym przepychem. Ściany w jadalni pokryto skórzaną, pozłacaną tapetą, która w tamtych czasach podobno kosztowała 13 tysięcy koron. Pozostałe pokoje miały ściany pokryte tapetą jedwabną. W wyposażeniu znalazły się kryształowe weneckie lustra, meble z jedwabną tapicerką i piękne…
-
Stureparken w Sztokholmie.
Na słynnym Östermalm w Sztokholmie, pomiędzy ulicami Östermalmsgatan i Sturegatan znajduje się niewielki park. Jak to często bywa w przypadku parków tak i ten był kiedyś cmentarzem. W XVII wieku postanowiono w tym miejscu stworzyć ostatnie miejsce spoczynku dla królewskich marynarzy. Cmentarz ogrodzono płotem i wybudowano kapliczkę. Niestety po przeniesieniu się Admiralicji do Karlskrony cmentarz zaczął niszczeć. Zamiast marynarzy cmentarz przyjmował biedaków. Stąd jego nieoficjalna nazwa – Cmentarz Biedaków. W czasie epidemii dżumy na cmentarzu masowo chowano ofiary tej choroby. W 1834 swoje ofiary położyła na cmentarzu cholera. W połowie XIX wieku postanowiono uporządkować cmentarz. Dostał nowy płot i wyburzono starą kostnicę. Zasadzono też mnóstwo krzewów i drzew. W 1866…
-
20 obowiązkowych punktów szwedzkiego Bożego Narodzenia.
1. Zakupy Co roku słyszy się o rozumnym kupowaniu, bo klimat itd. Najwidoczniej w okresie świątecznym wszyscy zapominają o Grecie Thunberg. 2. Gwiazda adwentowa Gwiazda adwentowa, która symbolizuje też Gwiazdę Betlejemską, do Szwecji przywędrowała z Niemiec. Podobno rodowici Szwedzi wiedzą, gdzie mieszkają obcokrajowcy, ponieważ Szwed zawsze zawiesza gwiazdę wraz z rozpoczęciem Adwentu – a obcokrajowcy albo szybciej, albo później. 3. Świecznik adwentowy Świecznik to cztery świece, z których pierwszą zapala się w pierwszy dzień adwentu. Co tydzień zapala się kolejną świecę (razem z poprzednią), aż w ostatnim tygodniu płoną wszystkie. Zwyczaj zapalania świec adwentowych pojawił się w Szwecji w XIX wieku. 4. Amarylis To popularny bożonarodzeniowy kwiat w Szwecji, który…
-
Danderydsgatan – najpiękniejsza uliczka Östermalm.
Sztokholmska dzielnica Östermalm jest pełna uroczych zaułków. Jednym z takich zaułków jest powstała w latach 20 tych XX wieku ulica Danderydsgatan. Nazwę ulica dostała ulica na „cześć” leżącego na północ od Sztokholmu Danderydu. Ulica wchodziła w część planu miasta, który był dziełem Pera Olofa Hallmana, urbanisty, pierwszego dyrektora ds. planowania miejskiego. Jego plan miasta zakładał podzielenie dużej dzielnicy na odpowiedniej wielkości działki, na których wybudowane budynki mogły mieć wyłącznie trzy kondygnacje plus poddasze i stanowić jednolitą zabudowę bez domów wolnostojących. Ulica jest bardzo nietypowa, ponieważ biegnie przez rondo i potem „wbija się” w bramę budynku „wyskakując” niepozornie przy ulicy Karlavägen. Dzięki temu część ulicy ma bardzo kameralny charakter. Dom z…
-
Pałac Ulfsunda ze sztokholmskiej Brommy.
Pałac Ulfsunda zbudował w latach 1644 – 1647 szwedzki generał Lennart Torstensson. Achitekt, Nikodemus Tessin Starszy wzorował się na zamku w Heidelbergu. Miejsce zostało wybrane nieprzypadkowo. Ze wzgórza, na którym stoi pałac rozciąga się przepiękny widok na zatokę jeziora Mälaren, w której wybudowano niewielką przystań na potrzeby pałacu. Podobno Królowa Krystyna odwiedzała często Lennarta w tym pałacu. Właściciel długo nie cieszył się swoim pięknym pałacem. Cztery lata po ukończeniu budowy zmarł w wieku 48 lat. Pałac odziedziczył jego syn Anders Torstensson, któzy ożenił się z Christiną Cathariną Stenbock. Z pomocą posagu bogatej żony zmodernizował pałac i nadał mu klasyczny charakter. Kazał m.in. rozebrać renesansowe szczyty i dobudować cztery pawilony. Rodzina…