-
Tunel Brunkeberg w Sztokholmie.
Tunel Brunkeberg to 231-metrowy tunel w Norrmalm pomiędzy Tunnel gata a David Bagares gata. Przebiega pod ulicami Regeringsgatan i Malmskillnadsgatan. Tunel przeznaczony jest wyłącznie dla pieszych i rowerzystów. Brunkeberg, a właściwie Brunkebergsåsen to część wzniesienia, które ciągnęło się kiedyś przez sporą część Sztokholmu. Jest to wzniesienie całkiem strome. Obecnie jest około 20 metrów niższe, gdyż przez lata było systematycznie podkopywane i usuwane. Jego część np. usunięto, aby zbudować szeroką ulicę Kungsgatan. Jego pozostałości widać świetnie w Vanadislunden, na którego stoku znajduje się kościół św. Szczepana Kościół św. Stefana/Szczepana w Sztokholmie. Częścią grzbietu jest również wzniesienie, na którym stoi kościół św. Jana i góra z Obserwatorium w okolicy Odenplan. Jego pokonywanie…
-
MAAT – muzeum w starej elektrowni w Lizbonie.
Elektrownia Tejo (nazwa jest rzeki Tag) ma ogromną wartość dziedzistwa kulturowego pod wieloma względami: architektonicznym, historycznym, społecznym i ekonomicznym. Do połowy XX wieku była elektrownią, która zakresem działania obejmowała Lizbonę i Dolinę Tagu. Miała ogromne znaczenie w modernizacji Lizbony. Jest unikatem w skali całego kraju (Portugalczycy twierdzą, że nawet w Europie). Budynek elektrowni jest jednym z najpiękniejszych przykładów architektury przemysłowej z pierwszej połowy XX wieku w Portugalii. Pierwsze budynki Elektrowni Central Tejo zostały wybudowane w 1909 roku. Były to proste budynki, które służyły do 1921 roku. Elektrownię stopniowo rozbudowywano w latach trzydziestych XX wieku, kotłownia elektrowni miała jedenaście kotłów niskociśnieniowych. Maszynownia posiadała pięć agregatów prądotwórczych. W latach 1924 – 1930…
-
Engsholms slott.
Pałac Engsholms leży w komunie Södertälje w najbardziej wysuniętej na północ części wyspy Mörkö. Najstarsze źródła, które wspominają o Engsholms, a raczej o Ängsholm pochodzą z XIV wieku. Właścicielami tych ziem byli Erik i Valdemar, braci króla Birgera. W późniejszych wiekach Engsholm przechodziło przez różne ręce m.in. właścicielami była rodzina Sture. W 1692 roku majątek przeszedł na własność Korony. Z tego okresu zachowała się mapa terenu, na której można zobaczyć dwukondygnacyjny budynek z wieżami. W 1719 roku Engsholms slott zostało spalone przez Rosjan. Uratował się tylko jeden budynek – Liljefors Röda Stuga. Jest to prawdopodobnie jedno ze skrzydeł starego dworu. Kiedyś mieszkał tu przez cztery lata artysta Bruno Liljefors. Obecnie…
-
Uliczka Mäster Mikael czyli Mistrza Mikaela.
Uliczka mistrza Mikaela znajduje się na Södermalm. Wcześniej była końcem albo początkiem ulicy Fjällgatan. W latach 30 XX wieku zbudowano nową ulicę Renstierna, która przecięła na połowę Fjällgatan. W 1939 roku kawałek ulicy otrzymał nową nazwę Mäster Mikaels gata od osoby, która kiedyś przy niej mieszkała. Mäster, czyli Mistrz był kiedyś tytułem miejskiego kata. W 1635 roku posadę miejskiego kata w Sztokholmie objął Mikael Reissuer. Co ciekawe Mistrz Mikael nie był wcześniej skazany. Ciekawe, ponieważ chętnych do pracy jako kat nie było zbyt wielu i z reguły tę pracę oferowano…skazańcom. Nie każdy też mógł zostać katem. To ciężki zawód przede wszystkim dla silnego mężczyzny i…inteligentnego, a do tego o mocnych…
-
Falukorv już nigdy nie będzie taka sama czyli pornografia w Szwecji.
Falukorv już nigdy nie będzie taka sama to podtytuł znanego szwedzkiego filmu dla dorosłych, który swego czasu Expressen reklamował hasłem: Trzeba go zobaczyć. Zacznijmy od tego, że w Szwecji legalne jest oglądanie, kupowanie i produkowanie pornografii. Nie ma też ograniczeń wiekowych co do oglądania pornografii. Legalne jest nawet przedstawianie aktów seksualnych ze zwierzętami. Legalna jest również pornograficzna manga z gatunku lolikon, czyli gatunku mangi przedstawiającego niedojrzałe dziewczynki. Nielegalna jest pornografia przedstawiająca rażącą przemoc wobec ludzi i zwierząt, ale karze podlega tylko osoba, która pokazuje takie obrazy. Ta, która ogląda, już karze nie podlega. W przypadku pornografii dziecięcej jest zakaz zarówno dla autorów, rozpowszechniających, jak i oglądających. W Szwecji boom pornograficzny…
-
Motylarnia w Sztokholmie.
W ogromnym parku Haga, który znajduje się na północ od Centrum Sztokholmu, znajduje się miejsce, w którym przynajmniej raz w życiu był każdy sztokholmianin. To motylarnia połączona z akwarium. Motylarnia została założona w 1989 roku w starej szklarni. Odwiedza ją rocznie około 300 000 osób i jest jednym z najbardziej popularnych miejsc w Sztokholmie. W domu motyli temperatura wynosi powyżej 25 stopni. Jest to prawdziwy las tropikalny. Żyje w nim kilka tysięcy motyli. Jednym z najbardziej okazałych motyli jest Attacus atlas, trzecia co do wielkości ćma świata. Motyle są importowane do motylarni jako poczwarki, tylko niektóre przechodzą cały cykl życia. W motylarni nie ma motyli zagrożonych wyginięciem. Jeżeli ma się…
-
Katedra katolicka w Sztokholmie.
Diecezja katolicka w Szwecji to 44 parafie i około 128 000 zarejestrowanych członków. Są to parafie rozsiane po całym kraju – od Ystad po Luleå. Obok parafii istnieją misje narodowe (polska, hiszpańska itd.). 128 000 członków to jest liczba zarejestrowanych katolików. Liczba wierzących jest większa i kościół katolicki w Szwecji szacuję tę liczbę na około 150 000 osób różnych narodowości. Katolicka diecezja sztokholmska została utworzona w 1953 roku, dzięki temu, że Europejska Konwencja Praw Człowieka przyznała każdemu prawo do wolności wyznania i władze szwedzkie musiały pozwolić na utworzenie diecezji katolickiej. Obecny biskup Anders Arborelius jest pierwszym biskupem katolickim szwedzkiego pochodzenia od czasów reformacji i pierwszym Szwedem, który został kardynałem. W…
-
Smaki Bułgarii.
Tydzień to zbyt mało czasu, żeby poznać kuchnię bułgarską. Każdy region Bułgarii słynie z czegoś innego. Wybrzeże to dania rybne – np. ribena czorba, czyli zupa rybna (nie udało mi się jej spróbować). Niziny to gjuwecz (mięso zapiekane z warzywami), góry to nabiał. Jest to na pewno kuchnia ukształtowana przez wpływy tureckie i greckie czerpiąca garściami z darów natury. To, co odróżnia kuchnię bułgarską od pozostałych krajów bałkańskich to ilość zup. Bałkany lubią flaki, więc i Bułgaria musi mieć flaczki. Bułgarskie flaki są podobnie gotowane jak te w Rumunii. Szkembe czorba gotuje się z flaków wieprzowych lub cielęcych w bulionie z mlekiem, a całość hojnie doprawia czosnkiem i suszoną papryką.…
-
Tysta gatan z cyklu uliczki Sztokholmu.
W Sztokholmie na Östermalm pomiędzy Karlavägen i Lützengatan znajduje się cicha uliczka. Dosłownie cicha, bo Tysta gatan to Cicha ulica. Pierwszy plan zabudowy okolic Karlaplan powstał w 1911 roku. Niestety I wojna światowa przyhamowała nieco sektor budowlany. W 1915 roku zmieniono plan zabudowy, w którym zmniejszono działki (ten pierwotny zakładał budowę domów z większymi mieszkaniami) i wytyczono Tysta gatan. Pierwsze budynki przy Tysta gatan powstały w latach 1917 – 1919. Wśród architektów znaleźli się m.in. Fredrik Lidvall, twórca petersburskiej secesji w architekturze, autor wielu pięknych budynków w Sztokholmie, a także Cyrillus Johansson autor m.in. monumentalnego mostu Årsta. Wiele z budynków otrzymało piękne portale, bogate drzwi, a klatki malowidła ścienne. Ulica…
-
Pałac Örby w Sztokholmie.
W sztokholmskiej parafii Brännkyrka w 1674 roku wybudował swój pałac szwedzki szlachcic Henrik Falkenberg. Örby to dzielnica znajdująca się w granicach Hägersten-Älvsjö. Pałacyk to dwupiętrowy budynek w stylu karolińskim z dwuspadowym dachem. Pałac posiada dwa wolnostojące skrzydła. Od zachodniej strony pałac otrzymał barokowy park, który sięgał aż do miejsca, w którym obecnie znajdują się Targi Sztokholmskie. W XVIII wieku pałac przeszedł w ręce szwedzkiego hrabiego, Göran Gyllenstierna. Hrabia zarządził gruntowną renowację wnętrza pałacu. W XIX wieku i na początku XX wieku pałac był niezamieszkały. W 1897 roku pałac wraz z należącymi do niego terenami zakupiło miasto Sztokholm. Wiele budynków zostało wyburzonych w tym stajnie i budynki gospodarcze. Teren w większości…
