-
Uliczka Mäster Mikael czyli Mistrza Mikaela.
Uliczka mistrza Mikaela znajduje się na Södermalm. Wcześniej była końcem albo początkiem ulicy Fjällgatan. W latach 30 XX wieku zbudowano nową ulicę Renstierna, która przecięła na połowę Fjällgatan. W 1939 roku kawałek ulicy otrzymał nową nazwę Mäster Mikaels gata od osoby, która kiedyś przy niej mieszkała. Mäster, czyli Mistrz był kiedyś tytułem miejskiego kata. W 1635 roku posadę miejskiego kata w Sztokholmie objął Mikael Reissuer. Co ciekawe Mistrz Mikael nie był wcześniej skazany. Ciekawe, ponieważ chętnych do pracy jako kat nie było zbyt wielu i z reguły tę pracę oferowano…skazańcom. Nie każdy też mógł zostać katem. To ciężki zawód przede wszystkim dla silnego mężczyzny i…inteligentnego, a do tego o mocnych…
-
Katedra katolicka w Sztokholmie.
Diecezja katolicka w Szwecji to 44 parafie i około 128 000 zarejestrowanych członków. Są to parafie rozsiane po całym kraju – od Ystad po Luleå. Obok parafii istnieją misje narodowe (polska, hiszpańska itd.). 128 000 członków to jest liczba zarejestrowanych katolików. Liczba wierzących jest większa i kościół katolicki w Szwecji szacuję tę liczbę na około 150 000 osób różnych narodowości. Katolicka diecezja sztokholmska została utworzona w 1953 roku, dzięki temu, że Europejska Konwencja Praw Człowieka przyznała każdemu prawo do wolności wyznania i władze szwedzkie musiały pozwolić na utworzenie diecezji katolickiej. Obecny biskup Anders Arborelius jest pierwszym biskupem katolickim szwedzkiego pochodzenia od czasów reformacji i pierwszym Szwedem, który został kardynałem. W…
-
Tysta gatan z cyklu uliczki Sztokholmu.
W Sztokholmie na Östermalm pomiędzy Karlavägen i Lützengatan znajduje się cicha uliczka. Dosłownie cicha, bo Tysta gatan to Cicha ulica. Pierwszy plan zabudowy okolic Karlaplan powstał w 1911 roku. Niestety I wojna światowa przyhamowała nieco sektor budowlany. W 1915 roku zmieniono plan zabudowy, w którym zmniejszono działki (ten pierwotny zakładał budowę domów z większymi mieszkaniami) i wytyczono Tysta gatan. Pierwsze budynki przy Tysta gatan powstały w latach 1917 – 1919. Wśród architektów znaleźli się m.in. Fredrik Lidvall, twórca petersburskiej secesji w architekturze, autor wielu pięknych budynków w Sztokholmie, a także Cyrillus Johansson autor m.in. monumentalnego mostu Årsta. Wiele z budynków otrzymało piękne portale, bogate drzwi, a klatki malowidła ścienne. Ulica…
-
Pałac Örby w Sztokholmie.
W sztokholmskiej parafii Brännkyrka w 1674 roku wybudował swój pałac szwedzki szlachcic Henrik Falkenberg. Örby to dzielnica znajdująca się w granicach Hägersten-Älvsjö. Pałacyk to dwupiętrowy budynek w stylu karolińskim z dwuspadowym dachem. Pałac posiada dwa wolnostojące skrzydła. Od zachodniej strony pałac otrzymał barokowy park, który sięgał aż do miejsca, w którym obecnie znajdują się Targi Sztokholmskie. W XVIII wieku pałac przeszedł w ręce szwedzkiego hrabiego, Göran Gyllenstierna. Hrabia zarządził gruntowną renowację wnętrza pałacu. W XIX wieku i na początku XX wieku pałac był niezamieszkały. W 1897 roku pałac wraz z należącymi do niego terenami zakupiło miasto Sztokholm. Wiele budynków zostało wyburzonych w tym stajnie i budynki gospodarcze. Teren w większości…
-
Park Kronoberg w Sztokholmie.
W Sztokholmie niedaleko Fridhemsplan na samym końcu Drottningholmsvägen znajduje się tajemniczy park. W XIX wieku w tym miejscu znajdowała się goła, skalista góra, która służyła okolicznym mieszkańcom za wysypisko śmieci, ale też jako cmentarz. Cmentarz, który się znajduje północno – zachodnim rogu Kronbergsparken to założony w 1787 roku cmentarz żydowski. Kiedyś to miejsce nazywało się Kronoberet i tak nazywał się do 1962 roku park. Nie wiadomo do końca skąd wzięła się ta nazwa — może od pierwszego właściciela tego terenu, Johana Leijoncron, a może od młyna, który stał na wzgórzu do 1835 roku, kiedy to spłonął. W 1883 roku rozpoczęto prace, które miały na celu uporządkowanie terenu i stworzenie parku.…
-
Historyczna Maria Prästgårdsgata.
W Sztokholmie na Södermalm jest całe mnóstwo ciekawych zakamarków i urokliwych uliczek, jedną z nich jest Maria Prästgårdsgata. Jest to dosyć długa ulica, która w pewnym momencie urywa się schodami i dalej ciągnie powyżej/poniżej schodów. Maria Prästgårdsgata jest odnogą Fredmansgata – tutaj o Fredmansgata i ciągnie się aż do Rosenlundsgatan na zachodzie Södermalm. Kiedyś ulica nazywała się zupełnie inaczej. Pierwsza znana nazwa z XVII wieku to Sankt Staffansgatan. Następnie była Prästgatan, Gamla Prästgatan, Prästgårdsgatan. W 1733 roku ulica nazwana była Sankt Staffans na zmianę z Gamla Prästgårdsgatan. W XIX wieku głównie funkcjonowała nazwa Gamla Prästgårdsgatan. Prawie taką samą nazwę nosi ulica na Gamla Stan więc w 1930 roku w ramach „porządków”…
-
Glögg – smak szwedzkiego Bożego Narodzenia.
Glögg to skandynawski gorący napój na bazie wina lub spirytusu. Grzane wino było popularne już w starożytności. Dodane przyprawy do wina wzmacniały jego walory smakowe, a także sprawiały, że działało jak lekarstwo. W średniowieczu zwyczaj picia ciepłego wina był rozpowszechniony w niemieckojęzycznej części Europy i to właśnie z tego regionu przywędrował do krajów nordyckich. Wiadomo, że król szwedzki, Gustaw Wasa miał swoją ulubioną mieszankę składającą się z wina reńskiego, cukru, miodu, cynamonu, goździków, imbiru i kardamonu. W Szwecji wino grzane stało się szalenie popularne pod koniec XIX wieku. Zapotrzebowanie było tak duże, że firmy zajmujące się sprzedażą wina, zaczęły wytwarzać gotowe grzańce. Produkowali je w dwóch wariantach, słabszym i mocniejszym…
-
Kościół św. Stefana/Szczepana w Sztokholmie.
Kościół św. Stefana znajduje się w parafii św. Jana w dzielnicy Sztokholmu, Vasastaden. Kiedyś na miejscu kościoła stała mała drewniana kaplica, którą zbudowało w 1899 roku Towarzystwo Krzewienia Duszpasterstwa Kościelnego. Kaplica jako patrona otrzymała świętego Stefana, pierwszego chrześcijańskiego męczennika, który działał w pierwszym chrześcijańskim zborze w Jerozolimie. W 1901 roku przystąpiono do budowy dużego kościoła, a kaplicę przeniesiono do dzielnicy Aspudden, gdzie stała się kościołem św. Zygfryda. Nowy kościół św. Stefana został ukończony w 1904 roku. Kościół ustawiony jest w kierunku północ-południe. Główne wejście prowadzi przez wieżę. Do kościoła dostać się jeszcze można od północy wejściem przez salkę kościelną i wejściem od strony wschodniej. Architekt, Carl Möller, projektując kościół św.…
-
Uppenbarelsekyrkan w Hägersten.
W Sztokholmie, w bardzo uroczej dzielnicy Midsommarkransen znajduje się ciekawy i bardzo klimatyczny kościół. Stoi na sporym wzniesieniu i kształtem przypomina statek. Kościół został zbudowany w latach 1959 – 1961, ale plany budowy świątyni pojawiły się już w latach 40-tych. Architekt, czyli Johannes Olivegren przy projekcie inspirował się Apokalipsą św. Jana, eposem Harry’ego Martinsona „Aniara” i Arką Noego. Jest to kościół zbudowany na osi wschód – zachód. Kościół ma nietypowo umieszczone cztery dzwony z wyrytymi tekstami z Apokalipsy św. Jana, które znajdują się nad wejściem do kościoła. Jego nietypowość to również rozwiązania zaczerpnięte z gotyku i baroku co sprawia, że jest bardzo nieszwedzki. Plac przed kościołem, kiedyś otwarty, obecnie jest…
-
Åsa gravfält – największe cmentarzysko z epoki Wikingów w Södermanland.
Åsa gravfält to jedno z największych cmentarzysk w Södermanland. Znajduje się na wyspie Selaön w gminie Strängnäs. Na cmentarzysku zobaczyć można około 160 nagrobków i 45 kurhanów. Najciekawszym obiektem jest „statek”, który ma 33 metry długości i 8 metrów szerokości. Kamieni jest 18 (pierwotnie było 24). Przy wejściu na cmentarzysko stoi kamień runiczny z XI wieku. Jest to jedyny kamień runiczny znaleziony na wyspie Selaön. Podobno w dawnych czasach kamień próbowano przewieźć do Tynnelsö. Kamień runiczny miał być wykorzystany do budowy. Podobno 12 wołów próbowało wyciągnąć kamień i nie dało rady. Jako dodatkową ciekawostkę związaną z tym miejscem można podać, że na cmentarzysku rośnie zagrożona wyginięciem Pulsatilla vulgaris, czyli Sasanka zwyczajna.…
