-
Historia pomnika Sven Jerringa.
W Sztokholmie przed budynkiem szwedzkiego radia stoi ciekawa rzeźba, której autorem jest KG Bejemark (jest autorem znanej rzeźby człowieka wychodzącego z kanału w Sztokholmie). Jest to pomnik znanego szwedzkiego dziennikarza i Nilsa Gundera Hägg, słynnego szwedzkiego lekkoatlety. Sven Jerring urodził się 8 grudnia 1895 roku w Malung (Dalarna). W dzieciństwie był spokojnym chłopcem, który od szalonych zabaw wolał czytanie książek. Po ukończeniu średniej szkoły w Norrköping poszedł na studia humanistyczne w Uppsala. Wkrótce otrzymał pracę w szwedzkiej ambasadzie w Petersburgu. Załapał się akuratnie na rewolucję październikową. W 1919 roku już był z powrotem w Szwecji i podjął ponownie studia w Uppsala. Po ukończeniu studiów został niezależnym dziennikarzem w Vadstena Läns…
-
Straszny dom na Djurgården.
Na wyspie Djurgården oprócz mnóstwa muzeów, pałacu i stoczni znajduje się wiele pięknych willi. Jedną z nich jest willa zwana Nannylund. Kiedyś ten rejon zamieszkiwali głównie pracownicy pobliskiej stoczni. Działka, na której stoi willa Nannylund często zmieniała właścicieli. Obecny budynek został zbudowany w 1870 roku. Jego nazwa podobno pochodzi od imienia córki jednego z wcześniejszych właścicieli tej posesji. Nannylund to spory dom, w którym jest kilka mieszkań. Mieszkało w nim kilka słynnych osób np. August Strindberg, który w Nannylund napisał pierwszą część opowiadań „Szwedzkie losy i przygody”. Najciekawszą postacią mieszkającą w tym domu była Helga de la Brache. Aurora Florentina Magnusson, bo tak się naprawdę nazywała Helga, pewnego dnia pojawiła…
-
Kościół Botkyrka.
Kościół św. Botvida znajduje się w gminie Botkyrka przy trasie do Sztokholmu. Jest to kościół średniowieczny zbudowany w 1176 roku na miejscu drewnianego kościoła z 1129 roku. Pierwszy kościół został zbudowany przez wspomnianego już przeze mnie wcześniej (Kościół w Salem.) Björna dla swojego brata Botvida, który zginął śmiercią męczeńską. Po drewnianym kościele nie zostało ani jednego śladu, ale prawdopodobnie znajdował się w tym samym miejscu co murowany. Niestety nie wiadomo również, gdzie się podziały szczątki św. Botvida. Kościół wielokrotnie był przebudowywany. Jeszcze w średniowieczu został przedłużony w kierunku wschodnim. Następnie dobudowano zakrystię i boczny przedsionek. W 1926 roku kruchta otrzymała nowy dach z drewnianym sklepieniem, które ozdobił znany szwedzki artysta…
-
Muzeum Litografii w Sztokholmie.
W XVIII wieku Alois Senefelder wynalazł nową metodę drukowania — litografię, czyli wydruk na kamieniu. Jest to technika graficzna zaliczana do druku płaskiego, w której rysunek przeznaczony do powielania wykonuje się na kamieniu litograficznym. Metoda ta bardzo szybko się rozpowszechniła zarówno w zastosowaniu komercyjnym jak i artystycznym. Metodę tę wykorzystywano do drukowania plakatów i…opakowań zapałek. Litografię stosowali m.in.Pablo Picasso, Henri Matisse, Henri de Toulouse-Lautrec, Pierre-Auguste Renoir, Edvard Munch, Marc Chagall, Stanisław Wyspiański i Leon Wyczółkowski. W Szwecji pierwsza drukarnia litograficzna została założona w Sztokholmie w roku 1818 (w tym samym roku została również założona w Polsce) przez dwóch Niemców Ludwiga Fehra i Carla Mülera. W 1829 roku drukarnię litograficzną otworzył…
-
Kościół w Salem.
Kawałek od Sztokholmu na cyplu jeziora Bornsjön przycupnął romański kościół Salem. Kościół wybudowano na początku XII wieku. Świątynia prawdopodobnie pełniła funkcje obronne (umiejscowiony na cyplu), o czym świadczą otwory strzelnicze w wieży. Początkowo kościół był mniejszy, składał się tylko z wieży i niewielkiej nawy głównej. W XV wieku dobudowano przedsionek i przedłużono nawę. W czasach kiedy wybudowano kościół, w jego okolicy znajdowała się wioska Säby. Kościół ma bardzo surowy wystrój. W środku kościoła zobaczyć można chrzcielnicę z XII wieku. Szafka ołtarzowa w której przedstawiony jest patron kościoła, oraz święta Birgitta i święty Eryk znajduje się Muzeum Historycznym w Sztokholmie. W XVIII wieku kościół otrzymał organy, które zostały przeniesione do kaplicy…
-
Pałac Stora Ängby w Bromma.
Pierwsze wzmianki o dworze w Ängby są z XIV wieku. W pierwszej połowie XVI wieku zbudowano kamienny dwór. Pod koniec XVII wieku Stora Ängby kupił marszałek Johan Gabriel Stenbock i to on wybudował dwór, który obecnie można zobaczyć. Pałac wielokrotnie zmieniał właścicieli. Ostatnim był królewski sekretarz, Carl Gustaw Wahlberg. w 1904 rodzina Wahlberg sprzedała posiadłość miastu Sztokholm. Do roku 1932 w Stora Ängby funkcjonowało gospodarstwo rolne, kiedy to rozpoczęło się planowanie otaczających terenów z przeznaczeniem ich na willowe działki. W latach 40 tych w pałacu znajdowało się schronisko młodzieżowe. Skrzydło pałacu przerobiono na cztery mieszkania. Po remoncie w 1957 roku nieruchomość dostała do użytkowania Obronie cywilnej. W 2005 roku pałac…
-
Ryty w Slagsta.
W 1971 roku w czasie budowy drogi w podsztokholmskiej dzielnicy Slagsta odkryto naskalne ryty. Jest to największa tego typu „płaskorzeźba” w regionie Sztokholmu. Prawdopodobnie powstała w późnej epoce brązu. Nie wiadomo dlaczego akurat w tym miejscu. Ryty przedstawiają siedemnaście łodzi, trzy postacie zwierząt (jelenie, lub konie), około 170 „dołków” (wkładano w nie zapłatę dla bogów – wyżłobiono je znacznie później), mężczyznę, kilka małych postaci oraz…odcisk stopy. Ryty zajmują powierzchnię kamienia o wielkości 4,8 x 3,3 metra. W 1971 w tym miejscu rozpoczęła się budowa drogi. Przy budowie kręcił się Rudolf Hansson, archeolog-amator. Rudolf miał nawyk kopania nogą w ziemię, mech – co tam mu się akurat nawinęło. Pewnego dnia kopnął…
-
Kościół w Täby.
Na północ od Sztokholmu znajduje się parafia Täby. Kościół w parafii Täby jest bardzo znany z malowideł ściennych. Pierwszy kościół w Täby prawdopodobnie został wybudowany w XI wieku. Ten, który można zobaczyć obecnie, jest z XIII wieku. Początkowo kościół składał się z jednej nawy i zakrystii. W XV wieku dobudowano kruchtę, którą nieznany mistrz ozdobił pięknymi malowidłami. Wiadomo za to kto jest autorem pozostałych malowideł. Malowidła przedstawiające sceny ze Starego i Nowego Testamentu stworzył Albertus Pictor, znany niemiecko-szwedzki malarz sakralny. Te z Täby są uważane za najpiękniejsze, jakie stworzył. Pictor ozdobił swoimi pracami około 30 kościołów w okolicy jeziora Mälaren. Niestety większość ścian i sklepień w tych kościołach została w…
-
Stockholms stadshus czyli czerwony ratusz w Sztokholmie.
Na widokówkach ze Sztokholmu obok panoramy Gamla Stan zawsze jest zdjęcie czerwonego ratusza. Właściwie jest to jeden z najbardziej znanych szwedzkich budynków. Pod koniec XIX wieku Sztokholm był już ogromnym miastem. Rada miejska co rusz zmieniała miejsce urzędowania, a sądy były coraz bardziej przepełnione. Sztokholm zdecydowanie potrzebował dużego ratusza. Jako miejsce nowego ratusza wybrano południowo-wschodni kraniec Kungsholmen. W 1902 roku ogłoszono konkurs architektoniczny, który wygrał Ragnar Östberg. Projekt Ragnara przypominał trochę wenecki Pałac Dożów i dzwonnicę św. Marka. Lokalizacja ratusza nad wodą to kolejne podobieństwo z Wenecją. W międzyczasie postanowiono rozdzielić funkcje ratusza. W ten sposób powstał jeszcze jeden ratusz na Kungsholmen. Ratusz nad wodą miał pełnić funkcje reprezentacyjne, a…
-
Nawiedzona piekarnia w Saltsjöbaden.
W 1890 roku powstało uzdrowisko Saltsjöbaden. W kurorcie, który na początku miał być wyłącznie miejscem wypoczynku, zaczęto z czasem budować domy mieszkalne. Tym samym powstawała miejscowa społeczność, która potrzebowała punktów usługowych. Knut Agaton Wallenberg, który był inicjatorem powstania Saltsjöbaden postanowił wyjść naprzeciw potrzebom i wybudować dużą piekarnię dla mieszkańców dzielnicy. 1 maja 1902 roku swoje podwoje otworzyła piekarnia Klangs Bageri. Pierwszym piekarzem został Karl Klang, który wcześniej pracował w znanej sztokholmskiej piekarni Reinholda. Prowadził on piekarnię do lat 30-tych. W 1942 piekarnia piekarnię kupiło młode małżeństwo Christenson. Od tego momentu piekarnia nazywała się Christensons. Tord i Zarah Christenson w szybkim czasie stworzyli jedną z najlepszych na rynku piekarni i cukierni.…
