-
Stockholms stadshus czyli czerwony ratusz w Sztokholmie.
Na widokówkach ze Sztokholmu obok panoramy Gamla Stan zawsze jest zdjęcie czerwonego ratusza. Właściwie jest to jeden z najbardziej znanych szwedzkich budynków. Pod koniec XIX wieku Sztokholm był już ogromnym miastem. Rada miejska co rusz zmieniała miejsce urzędowania, a sądy były coraz bardziej przepełnione. Sztokholm zdecydowanie potrzebował dużego ratusza. Jako miejsce nowego ratusza wybrano południowo-wschodni kraniec Kungsholmen. W 1902 roku ogłoszono konkurs architektoniczny, który wygrał Ragnar Östberg. Projekt Ragnara przypominał trochę wenecki Pałac Dożów i dzwonnicę św. Marka. Lokalizacja ratusza nad wodą to kolejne podobieństwo z Wenecją. W międzyczasie postanowiono rozdzielić funkcje ratusza. W ten sposób powstał jeszcze jeden ratusz na Kungsholmen. Ratusz nad wodą miał pełnić funkcje reprezentacyjne, a…
-
Nawiedzona piekarnia w Saltsjöbaden.
W 1890 roku powstało uzdrowisko Saltsjöbaden. W kurorcie, który na początku miał być wyłącznie miejscem wypoczynku, zaczęto z czasem budować domy mieszkalne. Tym samym powstawała miejscowa społeczność, która potrzebowała punktów usługowych. Knut Agaton Wallenberg, który był inicjatorem powstania Saltsjöbaden postanowił wyjść naprzeciw potrzebom i wybudować dużą piekarnię dla mieszkańców dzielnicy. 1 maja 1902 roku swoje podwoje otworzyła piekarnia Klangs Bageri. Pierwszym piekarzem został Karl Klang, który wcześniej pracował w znanej sztokholmskiej piekarni Reinholda. Prowadził on piekarnię do lat 30-tych. W 1942 piekarnia piekarnię kupiło młode małżeństwo Christenson. Od tego momentu piekarnia nazywała się Christensons. Tord i Zarah Christenson w szybkim czasie stworzyli jedną z najlepszych na rynku piekarni i cukierni.…
-
Kościół w Starej Uppsali.
Z poprzedniego tekstu o Starej Uppsali – tutaj wpis wiecie, że w średniowieczu powstał w tym miejscu kościół. Budowa pierwszej, kamiennej świątyni chrześcijańskiej prawdopodobnie rozpoczęła się w XI wieku. Badania archeologiczne wykazały, że w tym miejscu znajdował się wcześniej kościół drewniany. Kościół kamienny ukończony został dopiero w XII wieku. W roku 1164 stał się katedrą pierwszej archidiecezji w Szwecji. Wybór miejsca nie był przypadkowy. Ok. 1160 roku w tych okolicach został zamordowany król Eryk IX, który został uznany za świętego. Kościół w Starej Uppsali stał się najpierw siedzibą biskupią, a następnie archidiecezją. W połowie XIII wieku katedra spłonęła. Nowa świątynia otrzymała zakrystię i przedsionek. Niestety pożar był końcem archidiecezji w Starej…
-
Gamla Uppsala.
Stara Uppsala położona jest na północ od Uppsali. W czasach prehistorycznych Stara Uppsala była siedzibą królów z legendarnej szwedzkiej dynastii Ynglingów i była słynna w całej północnej Europie. Była to największa ludzka siedziba w obszarze Uppland. Prawdopodobnie Stara Uppsala była religijnym centrum wyznawców Asy – politeistycznej religii sprzed czasów chrześcijaństwa. Miała się znajdować w tym miejscu ogromna świątynia – wg wzmianki Adama z Bremy, w której znajdowały się drewniane posągi Odyna, Thora i Frejra. W Starej Uppsali odbywały się zgromadzenia wolnych mężczyzn oraz duże targi. Co dziewięć lat składano tu ofiary z ludzi i zwierząt. Adam z Bremy nigdy nie był w Szwecji. Jego relacja w Templum Nobilissimum opiera się…
-
Stora Nyckelviken – idealne miejsce na spacer.
W sztokholmskiej dzielnicy Nacka (gminie) nad samą wodą znajduje się gospodarstwo Stora Nyckelviken. Już w średniowieczu w tym miejscu znajdowało się gospodarstwo. W 1746 roku prawo własności tych terenów nabył dyrektor Kompanii Wschodnioindyjskiej, Herman Petersen. To on kazał wznieść główny budynek i uroczą altanę. Petersen rozpoczął również tworzenie ogrodu. W 1764 roku Nyckelviken jest już w rękach ambasadora Francji Louisa Augusta le Tonellier de Breteuil. Dzięki niemu powstaje spory staw i dodatkowe skrzydło na salon bilardowy. Kolejny właściciel, hurtownik Gustaf Beskow kupił Nyckelviken w roku 1836 i traktował majątek ziemski jako letnią rezydencję, w której również hodował zwierzęta i uprawiał zboże. To za jego czasów powstało wiele budynków gospodarczych, które…
-
Graniczne kamienie w Szwecji.
W Sztokholmie na granicy dzielnic Enskede, Hammarby i Skarpnäck można zobaczyć duży, pomalowany na biało kamień. Jest to kamień graniczny. Człowiek od zawsze wyznaczał granice swojego terenu. W wyznaczaniu pomagały mu naturalne formacje typu cieki wodne, góry czy skały. Kamień prawdopodobnie jest pozostałością po epoce lodowcowej. O białym kamieniu można przeczytać w źródłach z 1729. Wcześniej nic nie wiadomo na temat tego czy był wykorzystywany jako punkt graniczny. Nie wiadomo również od kiedy zaczął być malowany na biało. O tym fakcie wiadomo ze źródeł z końca XVIII wieku. W 2012 roku kamień przeszedł „renowację” polegającą na dokładnym wymyciu i ponownym pomalowaniu na biało. Kamień jest wpisany w rejestr zabytków. Źródło:…
-
Pałac Bro Hof.
Pałac Bro Hof albo Brogård położony jest na terenie, który był zamieszkany już w epoce brązu. We wczesnym średniowieczu teren ten należał do króla. W 1565 roku zbudowano dwór o nazwie Brogård niedaleko brzegu jeziora Mälaren. W XIX wieku właściciel tych ziem Johan Claes Eriksson Sparre kazał wyburzyć budynek starego dworu. Pozostały tylko dwa osiemnastowieczne skrzydła pałacu. Budynek pałacu został wzniesiony na wzgórzu, z którego rozciąga się widok na jezioro Mälaren. Oprócz pałacu do majątku należały też budynki gospodarcze, mieszkalne i wieża ciśnień. W 1938 roku majątek przeszedł w ręce wnuczki siostry Johana Sparre (był bezdzietny), Ebby Reuterskiöld. 30 lat później Ebba sprzedała Brogård firmie Kooperativa Förbundet, która niezbyt dbała…
-
Zamek w Nyköping czyli o związkach Przemysła II.
Nasze związki ze Szwecją to nie tylko sławetny Potop czy Katarzyna Jagiellonka tych nitek jest o wiele więcej, niż nam się wydaje. Jedną z takich nitek jest żona polskiego króla Przemysła II. Przemysł II urodził się w 1257 roku w Poznaniu jako wnuk Henryka II Pobożnego i prawnuk Henryka I Brodatego. Był ostatnim potomkiem linii wielkopolskiej Piastów. W roku 1295 udało mu się koronować na króla Polski. Niestety kilka miesięcy później został zamordowany przez Branderburczyków. Przemysł II nie miał za bardzo szczęścia do żon. Jego pierwsza żona Ludgarda Meklemburska początkowo była uwielbiana przez męża. Niestety wszystko zmieniła bezpłodność Ludgardy. Jej nagła śmierć wywołała plotki o rzekomym zabójstwie na zlecenie Przemysła,…
-
Pałac Ljunglöfska w Sztokholmie.
Nad jeziorem Mälaren – w części sztokholmskiej jest mnóstwo pięknych obiektów architektonicznych. Jednym z nich jest Pałac Ljunglöfska, który znajduje się w Blackeberg (części dzielnicy Bromma). Blackeberg było niegdyś niewielkim gospodarstwem rolnym. W 1861 roku bogaty przedsiębiorca, zwany królem snusu (tytoniu), Knut Ljunglöf kupił ziemię w Blackeberg. Pierwsze co zrobił, to kazał zburzyć starą zagrodę. Następnie zlecił wybudowanie dużej willi, siedziby godnej „króla”. Budynek zbudowano w stylu neobarokowego historyzmu. Willę urządzono z ogromnym przepychem. Ściany w jadalni pokryto skórzaną, pozłacaną tapetą, która w tamtych czasach podobno kosztowała 13 tysięcy koron. Pozostałe pokoje miały ściany pokryte tapetą jedwabną. W wyposażeniu znalazły się kryształowe weneckie lustra, meble z jedwabną tapicerką i piękne…
-
Vegabaren – najstarszy w Szwecji bar hamburgerowy.
Jadąc na południe od Sztokholmu w stronę Nynäshamn po drodze mija się najstarszy w Szwecji bar z hamburgerami. Bar dokładnie znajduje się w Vega, osiedlu należącym do gminy Haninge. W 1925 roku na małej farmie w Jämtland urodził się Erik Engström. Farma była tak mała, że nie była w stanie wykarmić całej rodziny. Erik jak tylko skończył 15 lat, wyprowadził się do Sztokholmu, w którym mieszkały już jego dwie siostry. W Sztokholmie dostał pracę jako rozwoziciel, w której zarabiał 15 koron tygodniowo. Zamieszkał z jedną z sióstr w pomieszczeniu, które było garderobą. Po odbyciu służby wojskowej udało mu się podjąć pracę jako policjant. Lubił swoją pracę, ale niestety nie znosił…
